Συναντήσαμε τον Λευτέρη Χαρίτο στην ασιατική πρεμιέρα του Dolphin Man στο 30ό Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Τόκιο (25/10-3/11/2017). Ένα ντοκιμαντέρ που μας άρεσε πολύ και το οποίο ξετυλίγει τη συναρπαστική ζωή του θρυλικού δύτη Ζακ Μαγιόλ που είχαμε γνωρίσει στην ταινία «Απέραντο Γαλάζιο» με πρωταγωνιστή τον Ζαν-Μαρκ Μπαρ (ο οποίος είναι ο αφηγητής στο ντοκιμαντέρ του Λευτέρη Χαρίτου).
Συνέντευξη στην Τζούνκο Ναγκάτα
Πως αποφασίσατε να κάνετε το «Dolphin Man»;
Αρχικά σκοπεύαμε να κάνουμε μια άλλη ταινία, με θέμα τους σφουγγαράδες της Καλύμνου. Αυτή η ταινία δεν έγινε γιατί δεν βρήκαμε λεφτά. Τελικά οι παραγωγοί και κυρίως το γαλλικό Arte επέλεξαν να χρηματοδοτήσουν το ντοκιμαντέρ για τον Ζακ Μαγιόλ. Άλλωστε ο Μαγιόλ είχε μελετήσει τους σφουγγαράδες από τους οποίους κατάλαβε ότι μπορούμε να βουτάμε σε μεγάλο βάθος χωρίς να σκάσουν τα πνευμόνια μας όπως πίστευαν παλαιότερα. Μάλιστα είχε γνωρίσει και «μελετήσει» το Στάθη Χατζή, ένα διάσημο σφουγγαρά από τη Σύμη που βουτούσε σε μεγάλα βάθη.
Με την ταινία ήρθατε κοντά στον Ζακ Μαγιόλ, γνωρίσατε τη ζωή του, μιλήσατε με συγγενείς του, φίλους και βέβαια δύτες. Τι ήταν αυτό που σας γοήτευσε περισσότερο στην προσωπικότητά του;
Νομίζω είναι αυτό που είπα και στην προβολή της ταινίας προχθές, ήταν ένας άνθρωπος που συνδύαζε ταυτόχρονα αυτήν την πάλη μεταξύ του σώματος και της ψυχής. Ασχολήθηκε με το ζεν, έκανε γιόγκα, προσπάθησε να καταλάβει πως η γιόγκα λειτουργεί στο σώμα και άρα στην άπνοια και άρα στην ελεύθερη κατάδυση. Την ίδια στιγμή ήταν ένας άνθρωπος με ελαττώματα, με προβλήματα, ήταν γυναικάς, γύρναγε τον κόσμο, παράτησε τα παιδιά του, αυτές οι συγκρούσεις και η πληθωρική προσωπικότητά του με τράβηξαν. Η ιστορία του ήταν πραγματικά για ταινία του Χόλιγουντ, έχει τα πάντα μέσα, έχει πάθη, ρεκόρ, διαμάχες κ.λπ. Αλλά πάνω από όλα αυτό που μου άρεσε ήταν ότι αγαπούσε τρομερά τη θάλασσα και ακριβώς αυτή η αγάπη είναι το πιο σημαντικό θέμα της ταινίας. Είναι μια ταινία για τη θάλασσα και την ανάγκη του ανθρώπου να ζει κοντά της.
Ταξιδέψατε και κάνατε γυρίσματα σε πολλές χώρες, ανάμεσά τους η Ιαπωνία και η Ελλάδα. Πως συνδέεται ο Ζακ Μαγιόλ με τις δύο αυτές χώρες;
Στην Ιαπωνία έζησε πολύ καιρό, ήρθε πρώτη φορά το 1969 και όσο περνούσαν τα χρόνια ήθελε να έρχεται όλο και περισσότερο. Τελευταία φορά ήρθε λίγο πριν πεθάνει. Μάλιστα είχε πει στο φίλο του τον Ναρίτα ότι εδώ θέλει να πεθάνει. Νομίζω ότι τα τελευταία δέκα χρόνια της ζωής του είχε βρει στην Ιαπωνία μια καινούργια οικογένεια – είχε παρατήσει την οικογένεια του – οπότε είχε ανάγκη από φίλους και είχε νοιώσει την πίστη που έχουν οι Ιάπωνες στη φιλία. Στην Ιαπωνία είχε και τα δύο, απολάμβανε τη διασημότητα που είχε ανάγκη αλλά και την αγάπη από τους φίλους του.
Με την Ελλάδα δεν είχε πολλή σχέση, είχε ταξιδέψει τη δεκαετία του 70, είχε γνωρίσει όπως είπα παραπάνω το σφουγγαρά Στάθη Χατζή. Επίσης υπάρχει κάτι που τελικά δεν το βάλαμε στην ταινία. Η «σκανδαλόπετρα», ένα είδος αθλήματος – φόρος τιμής στους σφουγγαράδες – στο οποίο κατεβαίνεις στο βυθό με το βάρος μιας πέτρας, όπως δηλαδή κατέβαιναν παλιά οι σφουγγαράδες. Η κοπέλα που παίζει στην ταινία, η Νίνα, είναι παγκόσμια πρωταθλήτρια της σκανδαλόπετρας. Είχαμε πάει να κάνουμε γύρισμα στους αγώνες στην Κάρπαθο όμως ο καιρός ήταν πολύ άσχημος και δεν έγινε κανένα ρεκόρ, οπότε δεν το βάλαμε στην ταινία.
Έχετε δημιουργήσει πολλά ντοκιμαντέρ. Σκέφτεστε να κάνετε μια ταινία μεγάλου μήκους μυθοπλασίας;
Ξεκίνησα με μυθοπλασία και έκανα και στην τηλεόραση μυθοπλασία, πριν αρχίσω να κάνω ντοκιμαντέρ. Φυσικά και το έχω σκεφτεί. Βέβαια αγαπώ το ντοκιμαντέρ πολύ πια, ίσως πιο πολύ από τη μυθοπλασία. Έχω κάποια σχέδια όμως εξαρτώνται από την εύρεση χρηματοδότησης. Στην Ελλάδα δεν μπορείς να βρεις πολλά χρήματα γενικά για οτιδήποτε. Το καλό με τα ντοκιμαντέρ είναι ότι αν δεν αφορούν μόνο στην Ελλάδα, μπορείς να αναζητήσεις χρηματοδότες και σε άλλες χώρες. Στη μυθοπλασία είναι πιο δύσκολο. Πρέπει να έχεις ξένους ηθοποιούς, γυρίσματα σε μια ξένη χώρα κ.ο.κ.
Αυτό που μου αρέσει στο ντοκιμαντέρ είναι ο τρόπος που μπορείς να πεις μια ιστορία, χρησιμοποιώντας και αρχεία και φωτογραφίες. Στη μυθοπλασία μου αρέσει πολύ η δουλειά με τους ηθοποιούς. Προς το παρόν δε έχω κάτι έτοιμο, άλλωστε το Dolphin Man τέλειωσε πριν δύο μήνες και τώρα έχω πολλά φεστιβάλ κ.λπ.
Θα ήθελα πάντως να δουλέψω στο εξωτερικό, έχω την αίσθηση ότι η Ιαπωνία με ενδιαφέρει περισσότερο από άλλες χώρες, έχει κάτι που με τραβάει, με γοητεύει. Θα ήθελα να έχω ένα σχέδιο, να το υλοποιήσω εδώ. Η Ιαπωνία είναι η πιο γοητευτική από όλες τις χώρες που έχω επισκεφθεί.
Σας αρέσει ο ιαπωνικός κινηματογράφος; Ποια ταινία σας αρέσει περισσότερο;
Βέβαια. Γενικά μου αρέσουν πολλές ιαπωνικές ταινίες, θα σας πω όμως τέσσερις. Μου αρέσει πάρα πολύ το ΡΑΝ του Ακίρα Κουροσάουα και το Late Spring του Γιασουχίρο Όζου. Επίσης η «Αυτοκρατορία των αισθήσεων» του Ναγκίσα Όσιμα. Μου άρεσε πολύ και μια ταινία της δεκαετίας του 60 που είδα πρόσφατα σε ένα φεστιβάλ στη Γαλλία, το «Γυμνό νησί» του Κανέτο Σίντο. Ο Γιασουχίρο Όζου είναι ο αγαπημένος μου Ιάπωνας σκηνοθέτης. Μου αρέσει πάντως και ο σύγχρονος ιαπωνικός κινηματογράφος.
Πως ξεκινήσατε την καριέρα σας ως σκηνοθετης;
Ξεκίνησα αμέσως μετά το σχολείο, δεν έκανα κάτι άλλο. Στην αρχή ήθελα να ασχοληθώ με τη φυσική, μου άρεσαν οι θετικές επιστήμες, αλλά μου άρεσε πολύ το σινεμά και πήγα σε μια σχολή κινηματογράφου. Ο πατέρας μου είναι κριτικός κινηματογράφου, δεν είναι αυτή η κύρια δουλειά του, αλλά γράφει πενήντα χρόνια τώρα. Έτσι έβλεπα ταινίες από πολύ μικρός, δέκα χρονών είχα δει όλες τις κλασικές ταινίες, του Φελίνι, Μπέργκμαν κ.α. Νομίζω ότι η σκηνοθεσία είναι μια πολύ δύσκολη δουλειά, αυτό που λέω συνήθως είναι ότι το σινεμά είναι σαν το σκάκι, είναι πολύ εύκολο να μάθεις τους κανόνες του, όμως πρέπει να παίζεις πολύ καιρό για να γίνεις καλός σκακιστής. Μου πήρε πολλά χρόνια να κάνω την πρώτη ταινία μεγάλου μήκους, είναι πολύ εύκολο να τα παρατήσεις. Δεν έχεις συνέχεια δουλειά, δεν ξέρεις αν αυτό που θα κάνεις θα έχει επιτυχία ή όχι. Δεν πρέπει όμως να το βάζεις κάτω.
Ποια είναι η συνέχεια για το Dolphin Man;
Θα παρουσιασθεί το Νοέμβριο στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης και θα βγει στις ελληνικές αίθουσες τον Ιανουάριο. Βρισκόμαστε σε συζητήσεις με διανομείς στην Ιαπωνία (θέλω πολύ να δουν οι Ιάπωνες την ταινία) και τις ΗΠΑ, θα πάει σε φεστιβάλ στον Καναδά, ήδη έχει παιχθεί στην Αυστραλία τον περασμένο μήνα. Κάναμε και μια μικρή βερσιόν διάρκειας μιας ώρας για την τηλεόραση.
Σας ευχαριστούμε πολύ για τη συνέντευξη στο GreeceJapan.com
Ευχαριστώ και εγώ πολύ. Μάλιστα ήταν μεγάλη έκπληξη για μένα, να βρεθώ στο Τόκιο και να δώσω συνέντευξη στα ελληνικά!
Το επίσημο σάιτ του Dolphin Man
