Ο Πρέσβης κος Κωνσταντίνος Κακιούσης ολοκλήρωσε τη θητεία του στην Ιαπωνία στα τέλη του Δεκεμβρίου 2021, μια θητεία με πολλά σημαντικά γεγονότα και πρωτόγνωρες συνθήκες, για την οποία μας μίλησε πριν επιστρέψει στην Ελλάδα. Τον ευχαριστούμε πολύ και του ευχόμαστε καλή επιτυχία στη συνέχεια της διπλωματικής του καριέρας.
Συνέντευξη: Τζούνκο Ναγκάτα 永田 純子
Η θητεία σας στην Ιαπωνία συνέπεσε με τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Τόκιο, την επέτειο των 120 χρόνων διπλωματικών σχέσεων Ελλάδας-Ιαπωνίας (1899-2019) και την αναπάντεχη πανδημία του νέου κορωνοϊού με τεράστιες κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις παγκοσμίως. Νομίζουμε ότι θα έχετε ζήσει μοναδικές στιγμές στην Ιαπωνία, όπως επίσης θα έχετε κληθεί να διαχειριστείτε πρωτόγνωρες και ιδιαίτερα περίπλοκες καταστάσεις.
Πράγματι, η θητεία μου στην Ιαπωνία συνέπεσε με ιστορικά γεγονότα, όπως η ενθρόνιση της Α.Μ. του Αυτοκράτορα Ναρουχίτο, όπως επίσης και η αναβολή των Ολυμπιακών Αγώνων και η τέλεσή τους το 2021. Η πανδημία του SARS COVID-19, όντως δημιούργησε νέες καταστάσεις τόσο στην προσωπική ζωή των ανθρώπων, όσο και στην διάδραση των κρατών. Στο πλαίσιο αυτό κληθήκαμε όλοι να βρούμε νέους τρόπους επικοινωνίας και να διατηρήσουμε διαύλους επικοινωνίας ανοικτές. Να αποδείξουμε ότι παρά την πανδημία, η ζωή συνεχίζεται έστω με νέους όρους. Οι εορτασμοί για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση σχεδόν εξ ολοκλήρου ψηφιοποιήθηκαν πλην των εκθέσεων φωτογραφίας και κεντημάτων. Σε κάθε περίπτωση, το προσωπικό της Πρεσβείας κατόρθωσε να εξυπηρετήσει το κοινό, τόσο Ιάπωνες όσο και Έλληνες.
Σε τι επίπεδο βρίσκονται σήμερα οι διμερείς σχέσεις;
Οι διμερείς σχέσεις Ιαπωνίας – Ελλάδος βρίσκονται σε εξαιρετικό επίπεδο. Και αυτό είναι φυσιολογικό, αφού πρόκειται για δύο κράτη με όμοιο πολιτικό σύστημα την φιλελεύθερη δημοκρατία, όμοιο οικονομικό σύστημα τη φιλελεύθερη ανοικτή οικονομία αγοράς και βεβαίως πρόκειται για δύο ναυτικές δυνάμεις με όμοιους προσανατολισμούς.
Ποιες ήταν οι σημαντικότερες δράσεις και ανταλλαγές σε πολιτικό και διπλωματικό επίπεδο από το 2018 που αναλάβατε τα καθήκοντά σας στην Ιαπωνία μέχρι σήμερα; Η πανδημία οπωσδήποτε προκάλεσε αλλαγές στον προγραμματισμό με αποτέλεσμα να ακυρωθούν επίσημες επισκέψεις.
Από τότε που ανέλαβα υπηρεσία στην Ιαπωνία, επισκέφθηκαν ο Υπουργός Εξωτερικών κ. Γ. Κατρούγκαλος, ο Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης κ. Π. Πικραμμένος, κυβερνητικό κλιμάκιο υπό τον Υφυπουργό Εξωτερικών κ. Κ. Φραγκογιάννη με συμμετοχή των κ. κ. Υφυπουργών Οικονομικών κ. Ι. Τσακίρη και Ενεργείας Γ. Θωμά. Τέλος ο Υφυπουργός Αθλητισμού κ. Λ. Αυγενάκης επισκέφθηκε δύο φορές την Ιαπωνία για να εκπροσωπήσει την Ελλάδα στους Ολυμπιακούς και Παραολυμπιακούς Αγώνες.
Όσον αφορά στον εμπορικό τομέα, σε τι κατάσταση βρίσκονται οι ελληνικές εξαγωγές την εποχή του κορωνοϊού; Τι προϊόντα εξάγει η Ελλάδα στην Ιαπωνία;
Οι ελληνικές εξαγωγές την εποχή του κορωνοιού έχουν αυξηθεί σημαντικά, σε βαθμό που τα δύο τελευταία χρόνια (2019, 2020) το εμπορικό ισοζύγιο είναι πλεονασματικό υπέρ της Ελλάδας. Το 2020 οι ελληνικές εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 87%! Το μεγαλύτερο μέρος των ελληνικών εξαγωγών αφορά φάρμακα (65.7% επί του συνόλου, για το 2020) και καπνά (20%, για το 2020). Άλλα προϊόντα που εξάγει η Ελλάδα στην Ιαπωνία είναι, βαμβάκι, καρποί και διατηρημένα φρούτα, μάρμαρα, ελαιόλαδο, προϊόντα αρτοποιίας/ζαχαροπλαστικής, ζυμαρικά (αύξηση κατά32%), φέτα (αύξηση κατά 8%), ελάσματα/ταινίες αργιλίου, φύλλα αργιλίου, πετρελαιοειδή.
Σύμφωνα με σχετικές έρευνες, η εικόνα της Ελλάδας ως επενδυτικού προορισμού έχει βελτιωθεί σημαντικά. Έχει αυξηθεί αντίστοιχα το ενδιαφέρον των ιαπωνικών εταιρειών να επενδύσουν στην Ελλάδα; Υπάρχουν σε εξέλιξη καινούργιες ιαπωνικές επενδύσεις; Ποιες είναι οι κυριότερες επενδυτικές ευκαιρίες αυτή τη στιγμή στη χώρα σας για τις ιαπωνικές επιχειρήσεις;
Την τελευταία τριετία και συγκεκριμένα το 2018, η μοναδική σημαντική επένδυση αφορά την εξαγορά από την Japan Tobacco International (JTI) της ρωσικής επιχείρησης Donskoy Tabak ιδιοκτησίας του γνωστού επιχειρηματία κ. Ιβάν Σαββίδη, θυγατρική της οποίας είναι και η Συνεταιριστική Καπνοβιομηχανία Ελλάδος Α. Ε. (ΣΕΚΑΠ), με αποτέλεσμα να περάσει και αυτή υπό ιαπωνικό έλεγχο.
Κυριότερες επενδυτικές ευκαιρίες αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα παρουσιάζονται σε τομείς όπως, η ενέργεια και ειδικότερα οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, το ηλεκτρικό δίκτυο, το περιβάλλον, η υψηλή τεχνολογία, τα logistics και οι μεταφορές παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν επίσης η ναυπηγική και η ναυτιλία. Επιπλέον, η Ελλάδα θα μπορούσε να αποτελέσει κέντρο παραγωγής και διανομής (hub) για την ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και της Μέσης Ανατολής.
Ο Πρέσβης κ.Κακιούσης στις 5 Απρίλιου 2021 στην πόλη Ιναζάουα όπου είχε λάβει μέρος στην Ολυμπιακή Λαμπαδηδρομία του Τόκιο 2020 (δείτε το σχετικό άρθρο)
Στη διάρκεια της θητείας σας η Πρεσβεία διοργάνωσε ή συνδιοργάνωσε πολλές εκδηλώσεις. Μπορείτε να ξεχωρίσετε κάποιες;
Δυστυχώς, ο κορωνοϊός δεν επέτρεψε τη διοργάνωση πολλών εκδηλώσεων. Θα ήθελα να ξεχωρίσω την εδώ έλευση του Λυκείου των Ελληνίδων Καβάλας, τη συναυλία του Πάνου Καράν και την έκθεση κεντημάτων στο Ουένο.
Ζώντας στην Ιαπωνία την εποχή του κορωνοϊού, που οφείλεται κατά τη γνώμη σας ο μικρός αριθμός κρουσμάτων και θανάτων συγκρινόμενος με τον αντίστοιχο των περισσοτέρων ανεπτυγμένων χωρών; Υπάρχει κάτι που θα μπορούσε να διδαχθεί ο υπόλοιπος κόσμος από τον ιαπωνικό τρόπο αντιμετώπισης της πανδημίας;
Για την αντιμετώπιση του κορωνοϊού η Ιαπωνία έχει δύο μεγάλα πλεονεκτήματα: Είναι νησί και κατοικείται από Ιάπωνες. Τι θέλω να πω: Ο Ιαπωνικός λαός είναι συνηθισμένος στο να φοράει μάσκα σε δημόσιους χώρους και να βγάζει τα παπούτσια του όταν μπαίνει σε ιδιωτικό χώρο. Κυρίως όμως είναι λαός πειθαρχημένος και οι συστάσεις της κυβέρνησης γίνονται σεβαστές χωρίς την ανάγκη καταναγκαστικών μέτρων. Ο νησιώτικος χαρακτήρας της Ιαπωνίας σε συνδυασμό με τα ιδιαίτερα περιοριστικά μέτρα εισόδου συμβάλλουν επίσης στη συγκράτηση των κρουσμάτων σε χαμηλό επίπεδο.
Τι νομίζετε ότι θα σας λείψει περισσότερο από την Ιαπωνία και θα θυμάστε με νοσταλγία; Θα θέλατε να μοιραστείτε με το αναγνωστικό μας κοινό κάποιες προσωπικές σας εντυπώσεις από την Ιαπωνία και το λαό της;
Αυτό που με εντυπωσίασε στην Ιαπωνία και θα μου λείψει είναι ο λαός της. Οι πρόσχαροι καλοί τρόποι που σε υποχρεώνουν. Αυτό που θα πάρω μαζί μου είναι ο τρόπος που υποκλίνονται, ιδιαίτερα στις δομές φιλοξενίας, πολλές φορές μου έδιναν την εντύπωση ενός λουλουδιού που κλείνει και ξανανοίγει.
Τόκιο, Δεκέμβριος 2021
Φωτογραφίες: Junko Nagata ©GreeceJapan.com
