της Νάντιας Φαμέλου
Το “Hanjo”, είναι μια ατμοσφαιρική παράσταση που αναφέρεται σε καταστάσεις παράνοιας, σε συναισθήματα δυνατά και πάθη που χαρακτηρίζουν την ανθρώπινη φύση, προσαρμοσμένα όμως στην ιαπωνική ιδιοσυγκρασία των ηρώων, με νοήματα μεστά, χωρίς πλατειασμούς που κουράζουν τον θεατή. Οφείλουμε, επίσης, να επισημάνουμε την ιδιαίτερη σκηνοθετική ματιά της Ζαμπίας Πατεράκη, η οποία καταφέρνει να τιθασεύσει την υπερβολή των καταστάσεων που διαδραματίζονται, διατηρώντας ένα λιτό και δωρικό προφίλ που ταιριάζει στην ιαπωνική κουλτούρα.
Από τις 12 Ιουνίου, μαζί με την παράσταση Hanjo, ξεκινάει ένα πλούσιο πρόγραμμα με προβολές, εκθέσεις και ομιλίες για το έργο του Yukio Μishima, τους Έλληνες που ασχολούνται με τον ιαπωνικό πολιτισμό και ταινίες σχετικές με το θέμα της παράστασης σε σύμπραξη με την Ελληνική Λέσχη Μπονσάι. Όλα αυτά υπό τους ήχους της ιαπωνικής ποπ του ’50 και ποτό στον κήπο του Χυτηρίου.
Σε μια συνάντηση με την σκηνοθέτη, εκτός από τη ζεστή και άριστα καταρτισμένη προσωπικότητά της, διαπιστώσαμε και τη βαθιά αγάπη της γι’ αυτό που κάνει. Μέσα από μερικές ερωτήσεις σχετικά με την παράσταση και το πρόγραμμα εκδηλώσεων που τη συνοδεύει, μας δίνεται η ευκαιρία να κατανοήσουμε το καλλιτεχνικό πλαίσιο του εγχειρήματός της:
Ποιο ήταν το έναυσμα για να επιλέξετε αυτό το έργου του Yukio Mishima και να το μεταφέρετε στην ελληνική σκηνή;
Δουλεύω με έργα του Mishima εδώ και πολύ καιρό. Το 2016 κάναμε 3 διαφορετικά ανεβάσματα της Μαρκησίας ντε Σαντ, σε μετάφραση Παναγιώτη Ευαγγελίδη. Το έργο ήταν τόσο δύσκολο και απαιτητικό, και η παραγωγή μπορώ να πω ξέφυγε από τα χέρια μου. Αυτή τη φορά ήθελα να κάνω κάτι πιο λιτό, αλλά χωρίς να απομακρυνθώ από τον Mishima. Γι’αυτό και επέλεξα ένα από τα πρώτα έργα του που είχα διαβάσει, από την πρώτη συλλογή που εκδόθηκε με θεατρικά του στην Ελλάδα. Αυτό που με τράβηξε σε αυτό το έργο είναι ότι ενώ εκ πρώτης όψεως όλα συμβαίνουν σε ένα μικρό διαμέρισμα ανάμεσα σε τρεις απλούς ανθρώπους, υπάρχει κάτι ταυτόχρονα μυθικό και μνημειακό στις συγκρούσεις τους.
Υπάρχουν κάποια μηνύματα που θέλετε να περάσετε στο ελληνικό κοινό επιλέγοντας το συγκεκριμένο έργο;
Θεωρώ ότι τα έργα του Mishima είναι πέρα από μηνύματα και ηθικά διδάγματα. Νιώθω πως στοχεύουν στην καρδιά πραγμάτων που συχνά ενώ μας βασανίζουν και μας ταλαιπωρούν, μένουν αθέατα και απαρατήρητα. Και αυτή είναι η χάρη της γραφής του. Ο Mishima σε βοηθάει να κοιτάξεις πέρα από τον υλικό κόσμο της καθημερινότητας σου, και να “καθαρίσεις” το εσωτερικό σου τοπίο, στο οποίο συχνά μαζεύονται διάφορες σαβούρες. Ο Mishima είναι ένας συγγραφέας που ενθαρρύνει το εγώ του θεατή να αποκτήσει μεγαλύτερη ανεξαρτησία από τα συμφραζόμενα του. Όταν η παράσταση είναι επιτυχημένη, υπάρχει μεγάλη διαφορά από το πως μπαίνουν με το πως βγαίνουν οι θεατές από την αίθουσα. Και όλοι ζητάνε να μάθουν περισσότερα για το έργο, για τον συγγραφέα και τον πολιτισμό του.
Με ποια κριτήρια σχεδιάσατε το πρόγραμμα των εκδηλώσεων που θα πλαισιώσουν την παράστασή σας;
Νιώθω πως αυτό που λείπει από τις σύγχρονες σκηνές, είναι μια ολοκληρωμένη προσέγγιση στο πως ανεβαίνουν τα έργα. Η ποικιλία είναι τόσο μεγάλη και συνήθως πέρα από τα έντυπα μιας παράστασης, όταν αυτά υπάρχουν, δεν υπάρχει κάτι πιο στιβαρό για να κερδίσει τον θεατή και να τον βοηθήσει να εστιάσει στη σχέση του με αυτό το έργο. Από τη στιγμή που αποφάσισα να ασχοληθώ με τον Mishima, έναν Ιάπωνα συγγραφέα που γράφει σε μια συγκεκριμένη εποχή για έναν πολιτισμό πολύ διαφορετικό από τον δικό μας, και από την στιγμή που εγώ τουλάχιστον διακρίνω σημεία επαφής, θεώρησα ότι η παράσταση είναι μια πολύ καλή ευκαιρία για να συνδέσουμε αυτό το έργο και αυτόν τον συγγραφέα, με άλλα κομμάτια του Ιαπωνικού πολιτισμού.
Πώς εντάσσονται οι άλλες δραστηριότητες στο πρόγραμμα των παραστάσεών σας; Πιστεύετε ότι θα βοηθήσουν το κοινό σας στην αρτιότερη κατανόηση του έργου;
Ένας από τους κύριους συνεργάτες μας σε αυτό το έγχειρημα είναι η Ελληνική Λέσχη Μπονσάι. Η Ελληνική Λέσχη Μπονσάι με την έκθεση δενδρυλλίων της και μια πολύ ωραία βίντεο παρουσίαση του έργου της στις 19 και 20 Ιουνίου. Νομίζω μια τέτοια παρουσίαση μπορεί να δώσει στο κοινό να καταλάβει ακριβώς την ποιότητα που έχουν όλες οι ιαπωνικές καλλιτεχνικές δραστηριότητες. H αξία τους βρίσκεται στο αποτέλεσμα που επιτυγχάνεται από μια μακροχρόνια διαδρομή, την συνεχή ενασχόληση και την σχεδόν φιλοσοφική αφοσίωση στο αντικείμενο με το οποίο δουλεύεις. Για τα δενδρύλλια bonsai αυτό μεταφράζεται στα ενδιαφέροντα σχήματα που αυτά παίρνουν από την συνεχή φροντίδα των καλλιεργητών τους. Για το θέατρο και ειδικά για τα έργα του Mishima η ανταμοιβή είναι ένας ασύλληπτος πλούτος σκέψεων και συναισθημάτων. Εξάλλου το θέατρο είναι μιας μορφής “κηπουρική” για την καρδιά και το μυαλό.
Σε σύμπραξη με την Ελληνική Λέσχη Μπονσάι θα έχουμε και την φιλική συμμετοχή του κ. Παναγιώτη Ευαγγελίδη, συγγραφέα, σκηνοθέτη, σεναριογράφου και φυσικά γνώστη του ιαπωνικού πολιτισμού και ίσως του πιο σημαντικού μεταφραστή ιαπωνικής λογοτεχνίας στην Ελλάδα. Ο κ. Ευαγγελίδης έχει μεταφράσει σε συνεργασία με τις εκδόσεις Άγρα και Καστανιώτη, έργα του Yukio Mishima, του Yasunari Kawabata, του Junichiro Tanizaki, του Nagai Kafu, της Yogo Ogawa και τώρα πρόσφατα και της Ryoko Sekiguchi. H πρώτη μου παραγωγή, η Μαρκησία ντε Σαντ, ήταν σε δική του μετάφραση, σε κυκλοφορία από τις εκδόσεις Άγρα.
Έπειτα υπάρχουν συνομιλίες για να έρθουν κάποιες ταινίες, κυρίως από τους σκηνοθέτες Kenji Mizoguchi και Mikio Naruse, σχετικά με το θέμα του έργου. Πιστεύω αυτές οι ταινίες θα δώσουν ένα ιστορικό πλαίσιο αναφοράς για τους θεατές, και θα τους βοηθήσουν να καταλάβουν το τι ακριβώς σημαίνει η δεκαετία του ’50 για την Ιαπωνία και πως η δυτικοποίηση και η εξέλιξη της τεχνολογίας επηρρέασε τον παραδοσιακό τους πολιτισμό. Παράλληλα με τις ταινίες έχουμε και μουσική από την δεκαετία του ’50. Ευχάριστα, “ποπ” ακούσματα που εκτός του να συνοδεύουν ευχάριστα το καλοκαιρινό κλίμα, νομίζουν τονίζουν λίγο την επικίνδυνη “ανεμελιά” τέτοιων εποχών.
Πείτε μας δυο λόγια για τον χώρο που επιλέξατε για την παράστασή σας, για τους συντελεστές και όσους συμμετέχουν στο πρόγραμμα των εκδηλώσεών, και , φυσικά, πότε μπορούμε να έρθουμε να σας δούμε.
Η παράσταση και όλες οι παράλληλες δραστηριότητες θα λάβουν χώρα στο υπαίθριο θέατρο, στον κήπο του Χυτήριου, στον Κεραμεικό. Αρχικά θα ξεκινάμε με την παράσταση, διάρκειας 50 λεπτών και έπειτα θα ακολουθεί, ποτό, μουσική, διάφορες παρουσιάσεις και προβολές. Το πρόγραμμα μας υπό τον τίτλο Ημέρες Ιαπωνικού Πολιτισμού, θα είναι κάθε Δευτέρα και Τρίτη, από τις 12 Ιουνίου μέχρι τις 27 Ιουνίου στο Χυτήριο. Στις 19 και 20 Ιουνίου θα έχουμε την χαρά να παρουσιάσουμε και την έκθεση μπονσάι σε σύμπραξη με την Ελληνική Λέσχη Μπονσάι. Ξεκινάμε στις 21:00. Θα έχουμε γενική είσοδο 10€ και μειωμένη 6€. Επειδή ο χώρος είναι περιορισμένος, καλό είναι να γίνονται κρατήσεις. Οι κρατήσεις και η προπώληση θα ξεκινήσουν από τις 4 Ιουνίου από την viva.gr.
To Hanjo κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Δωδώνη, στην συλλογή Πέντε Σύγχρονα Έργα Νο, του Γιουκίο Μισίμα, σε μετάφραση Ελένης Μαύρου.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ
12 Ιουνίου
21:00 “Hanjo” του Yukio Mishima (Διάρκεια: 50′ λεπτά)
Διάλειμμα για ποτό και μουσική
22:15 Ταινία: “Yukoku” του Yukio Mishima (Διάρκεια 30′)
και συζήτηση με την ομάδα παραγωγής του Hanjo για το έργο και τον συγγραφέα
13 Ιουνίου
21:00 “Hanjo” του Yukio Mishima (Διάρκεια: 50′ λεπτά)
Διάλειμμα για ποτό και μουσική
22:15 Αποσπάσματα από την ταινία: “Mishima: A life in four chapters” του Paul Shrader με σχολιασμό από την σκηνοθέτη του “Hanjo”, Ζαμπία Πατεράκη
19 & 20 Ιουνίου 2017 σε σύμπραξη με την Ελληνική Λέσχη Μπονσάι
Έκθεση δέντρων μπονσάι
21:00 “Hanjo” του Yukio Mishima (Διάρκεια: 50′ λεπτά)
Διάλειμμα για ποτό και μουσική
22:15 Προβολή του μίνι ντοκιμαντέρ “Πέρασμα στον κόσμο των Μπονσάι” της Ζαμπίας Πατεράκη (Διάρκεια 20′ λεπτά) και παρουσίαση της Λέσχης Μπονσάι. Στο ντοκιμαντέρ συμμετέχει και ο συγγραφέας, σκηνοθέτης και μεταφραστής Παναγιώτης Ευαγγελίδης.
26 & 27 Ιουνίου 2017
21:00 “Hanjo” του Yukio Mishima (Διάρκεια: 50′ λεπτά)
Διάλειμμα για ποτό και μουσική
22:15 H μορφή της γκέισας και η σημασία της για τον Ιαπωνικό Πολιτισμό μέσα από τρεις ταινίες: “Αδελφές της Γκιόν”, “Gion Bayashi” του Kenji Mizoguchi, και “Τελευταία Χρυσάνθεμα” του Mikio Naruse.
Κάθε Δευτέρα και Τρίτη, ώρα έναρξης: 21:00
Διάρκεια παράστασης: 1 ώρα χωρίς διάλειμμα
Είσοδος: Γενική είσοδος 10€ με δώρο το πρόγραμμα. Μειωμένο 6€ με δώρο το πρόγραμμα για σπουδαστές δραματικών σχολών και ανθρώπων του χώρου.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:
Σημείο Πολιτισμού ΧΥΤΗΡΙΟ
Ιερά Οδός 44 (στάση ΜΕΤΡΟ: Κεραμεικός), Τηλ.: 2103412313
Τηλ. κρατήσεων: 210 3412313 από 17:00 έως 22:00
http://www.chytirio.gr, https://www.facebook.com/XYTHPIOTheatreArtCafe
Προπώληση εισιτηρίων : www.viva.gr