Το 64ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης άνοιξε την αυλαία του την Πέμπτη 2 Νοεμβρίου. Φέτος στο Διεθνές Διαγωνιστικό τμήμα δεν υπάρχει ιαπωνική ταινία (πέρσι το «Σχέδιο 75» της Τσίε Χαγιακάουα κέρδισε το Ειδικό Βραβείο της Κριτικής Επιτροπής για Καλύτερη Σκηνοθεσία – Χάλκινος Αλέξανδρος).
Στο διαγωνιστικό τμήμα Film Forward ανάμεσα στις ταινίες που θα διεκδικήσουν τον Χρυσό Αλέξανδρο είναι η ταινία της Γιούι Κιγιοχάρα Θυμάμαι την κάθε νύχτα.
Όσον φορά στα άλλα τμήματα του φεστιβάλ, στις Ειδικές Προβολές θα προβληθεί η ταινία του Χιροκάζου Κορε-έντα Το τέρας και στο τμήμα Φαντάσματα ο Σφυγμός του Κιρόσι Κουροσάουα. Στο Immersive – All Around Cinema θα προβάλλεται το διαδραστικό VR animation Shinigami του Γιοσίγια Οκογιάμα.
Συμπεριλάβαμε και μια ταινία γαλλική, που έχει γυριστεί στην Ιαπωνία και προβάλλεται στο κυρίως πρόγραμμα των Ανοιχτών Οριζόντων. Πρόκειται για την Η Σιντονί στην Ιαπωνία της Ελίζ Ζιράρ μια ταινία που θα θέλαμε πολύ να δούμε (λόγω και της αγάπης μας στον γαλλικό κινηματογράφο).
Τέλος να σημειώσουμε ότι την Παρασκευή (3/11) προβλήθηκε στο τμήμα Φαντάσματα το αριστούργημα του Κέντζι Μιζογκούτσι Ουγκέτσου Μονογκατάρι.
ΔΙΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟ Film Forward
Θυμάμαι την κάθε νύχτα
Subete no Yoru wo Omoidasu. 2022, 117′
Σκηνοθεσία: Γιούι Κιγιοχάρα
ΑΙΘΟΥΣΑ: ΤΩΝΙΑ ΜΑΡΚΕΤΑΚΗ
Πέμπτη 9 Νοεμβρίου, 15:30
Παρασκευή, 10 Νοεμβρίου 13:00
Τι μπορεί να κρύβει μια ημέρα από την καθημερινότητα τριών γυναικών στο Tama New Town, το αχανές προάστιο του Τόκιο που λίγη σχέση έχει πια σε σύγκριση με τον άλλοτε φιλόδοξο σχεδιασμό τού να καλύψει το στεγαστικό πρόβλημα της ιαπωνικής πρωτεύουσας στα 60s; Η Γιούι Κιγιοχάρα απαντά με ένα φιλμ αιθέριο, που κινείται στα όρια της κινηματογραφικής μυθοπλασίας και που πιάνει τον παλμό από ξέχωρες ατομοκεντρικές τροχιές, κατά τεκμήριο ασύνδετες και μόνο συγκυριακά εφαπτόμενες, για να αναδείξει χειρουργικά το αόρατο νήμα που συνδέει το αστικό τοπίο με την ανθρωπογεωγραφία του. Ειδική μνεία αξίζει στο οργανικό μοντάζ, εξ ορισμού ορθάνοιχτο στο πώς η εκεί γυναικεία ιδιοσυγκρασία επιλέγει να διαπραγματευτεί το δικό της πλαίσιο, και απόλυτα αφοσιωμένο στους διαφορετικούς ρυθμούς που μόνο ένα αστικό case study όπως αυτό μπορεί αληθινά να αφουγκραστεί.
Γιούι Κιγιοχάρα
Η Γιούι Κιγιοχάρα γεννήθηκε στο Τόκιο το 1992. Η πρώτη της μεγάλου μήκους ταινία, με τίτλο Our House, κέρδισε το Μεγάλο Βραβείο στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Pia το 2017 και έκανε διεθνή πρεμιέρα στο Forum του 68ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου. Συμμετείχε στο 18ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Κουριτίμπα όπου και απέσπασε το Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής. Τιμήθηκε ακόμη με το βραβείο καλύτερης σκηνοθεσίας στο Asian New Talent Award 2018 της Σαγκάης.
ΕΙΔΙΚΕΣ ΠΡΟΒΟΛΕΣ
Το τέρας
Kaibutsu, 2023, 126′
Σκηνοθεσία: Χιροκάζου Κορε-έντα
Σενάριο: Γιούτζι Σακαμότο
Μουσική: Ριουίτσι Σακαμότο
ΟΛΥΜΠΙΟΝ
Σάββατο 4 Νοεμβρίου 2023, 17:00
Ο μετρ του χαμηλότονου κινηματογραφικού μεγαλείου επιστρέφει με μια ακόμη σπουδαία ταινία που μοιάζει με επείγουσα επίκληση της κατανόησης, της αποδοχής και της αγάπης. Το τέρας ξεκινά σαν ταινία μυστηρίου, με μια φωτιά που ξεσπά σε μια επαρχιακή πόλη, για να στραφεί αμέσως στην ιστορία ενός σχολιαρόπαιδου με έναν πιθανά βίαιο δασκάλο, για να αλλάξει στη συνέχεια οπτική γωνία και να κοιτάξει τα γεγονότα από διαφορετική σκοπιά ρίχνοντας ένα νέο φως σε ό,τι θεωρούμε δεδομένο. Αγγίζοντας θεματικές που αντλούν από τη σύνθετη συνθήκη της ζωής μας στο «εδώ-και-τώρα», αλλά αντικρίζοντας σταθερά τον κόσμο με τη σοφή μεγαθυμία ενός σπουδαίου δημιουργού, ο Χιροκάζου Κόρε-Έντα παραδίδει ένα ακόμη τρυφερό αριστούργημα που ξεχειλίζει από ανθρωπιά, καθαρή συγκίνηση και ελπίδα.
Χιροκάζου Κορε-έντα
Γεννήθηκε το 1962 στο Τόκιο της Ιαπωνίας. Μετά την αποφοίτησή του από το Πανεπιστήμιο Waseda το 1987, ο Κορε-έντα εντάχθηκε στην TV Man Union, όπου του δόθηκε η ευκαιρία να σκηνοθετήσει πολλά προγράμματα ντοκιμαντέρ που βραβεύτηκαν. Το 1995, πραγματοποίησε το σκηνοθετικό του ντεμπούτο με την ταινία Maborosi, που κέρδισε το Χρυσό Osella του 52ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας. Η ταινία After Life (1998), η οποία διανεμήθηκε σε περισσότερες από 30 χώρες, έφερε στον Κορε-έντα διεθνή αναγνώριση. Το 2009, το Air Doll έκανε παγκόσμια πρεμιέρα στο τμήμα «Ένα κάποιο βλέμμα» του 62ου Φεστιβάλ Καννών και το 2011,το I Wish κέρδισε το Βραβείο Καλύτερου Σεναρίου στο 59ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Σαν Σεμπαστιάν. Η ταινία Like Father, Like Son (2013), η οποία κέρδισε το Βραβείο της Κριτικής Επιτροπής στο Φεστιβάλ Καννών, κατέκτησε τα Βραβεία Κοινού στα Διεθνή Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Σαν Σεμπαστιάν, του Βανκούβερ και του Σάο Πάολο, ενώ παράλληλα σημείωσε ρεκόρ εισπράξεων σε πολλές περιοχές, σε σχέση με το box office των προηγούμενων έργων του. Το 2018 το Κλέφτες καταστημάτων κέρδισε τον Χρυσό Φοίνικα στο 71ο Φεστιβάλ Καννών, το Βραβείο Καλύτερης Ξένης Ταινίας στο 44ο Σεζάρ και πολλές άλλες διακρίσεις. Ακόμη ήταν υποψήφια για το 91ο Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας. Το 2022 η πρώτη κορεατική ταινία του, με τίτλο Broker, κέρδισε το Οικουμενικό Βραβείο της Κριτικής Επιτροπής, ενώ ο πρωταγωνιστής του κέρδισε το Βραβείο Α’ Ανδρικού Ρόλου, το οποίο δόθηκε πρώτη φορά σε ηθοποιό κορεάτικης καταγωγής στο πλαίσιο του 75ου Φεστιβάλ Καννών.
ΦΑΝΤΑΣΜΑΤΑ
Σφυγμός
Kairo, 2001, 118′
Σκηνοθεσία: Κιρόσι Κουροσάουα
ΠΑΥΛΟΣ ΖΑΝΝΑΣ
Παρασκευή 10 Νοεμβρίου, 22:00
Μια δυστοπική αλληγορία (ή ίσως σκοτεινή προφητεία) για τη σχέση του σύγχρονου ανθρώπου με την τεχνολογία και για τις ιστορίες που κρύβονται υπομονετικά στο back end κάθε οnline συναλλαγής μας ώσπου να κυριεύσουν κάθε σπιθαμή της ύπαρξής μας, ξετυλίγεται γύρω από ένα ανατριχιαστικό εύρημα: Πνεύματα από έναν άλλο κόσμο εξαπλώνονται σαν ιός μέσω δικτύων και τερματικών οθονών, στοιχειώνοντας τους χρήστες και μετουσιώνοντάς τους σε φαντάσματα που μοιάζουν με σκιές από στάχτη. Σχολιάζοντας τη νεότευκτη, εν έτει 2001, παράδοση του j-horror και απαντώντας στις ποπ εμμονές αυτού του είδους με μια ρευστή, σχεδόν υπερβατική εικονογραφία, ένας από τους πιο σημαντικούς Ιάπωνες σκηνοθέτες αναψηλαφεί τον μύχιο φόβο του ανθρώπου για τις μηχανές για να καταλήξει σε μια δική του φασματική ποιητική υπαρξιακών αποχρώσεων.
Κιρόσι Κουροσάουα
Γεννήθηκε στο Κόμπε το 1955. Γύρισε τις πρώτες του ταινίες μικρού μήκους σε Super 8 όταν ήταν ακόμη φοιτητής κοινωνιολογίας. Άρχισε να σκηνοθετεί εμπορικές ταινίες το 1983. Σκηνοθέτησε πολλές ταινίες βίντεο (ή direct-to-video), ώσπου η προβολή της ταινίας Cure (1997) στο εξωτερικό τού χάρισε διεθνή αναγνώριση. Στη συνέχεια πραγματοποίησε περίπου τριάντα ταινίες, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται οι Pulse (2001), Jellyfish (2002), Retribution (2006) και Tokyo Sonata (2008). Το 2011 η τηλεοπτική του σειρά με τίτλο Shokuzai γνώρισε μεγάλη επιτυχία. Σήμερα διδάσκει στο Πανεπιστήμιο Τεχνών του Τόκιο. Η ταινία του Journey to the Shore απέσπασε το βραβείο Καλύτερης Σκηνοθεσίας στο τμήμα «Ένα κάποιο βλέμμα» στο Φεστιβάλ των Καννών το 2015. Το 2020 κέρδισε τον Αργυρό Λέοντα στο Φεστιβάλ της Βενετίας με την ταινία Wife of a Spy. Το 2004 το Φεστιβάλ Κινγηματογράφου Θεσσαλονίκης παρουσίασε ένα αναδρομικό αφιέρωμα στο έργο του.
IΜΜΕRSIVE – ALL AROUND CINEMA
Shinigami
2023, 20′
Σκηνοθεσία: Γιοσίγια Οκογιάμα
Οι προβολές γίνονται καθημερινά από τις 13:00 έως τις 21:00 σε όλη τη διάρκεια του Φεστιβάλ.Εισιτήρια για τις Immersive προβολές μπορείτε να προμηθευτείτε αποκλειστικά στον χώρο των προβολών.
Ένα διαδραστικό VR animation, το οποίο ακολουθεί βήμα προς βήμα τη μυσταγωγία του «Shinigami», μιας από τις χαρακτηριστικές τελευτουργίες του «rakugo», μιας εκδοχής της ιαπωνικής θεατρικής τέχνης. Ο χρήστης/η χρήστρια μπορεί να περπατήσει στον ελεύθερα εικονικό κόσμο και να βιώσει διαφορετικές πτυχές της ιστορίας ανάλογα με τις επιλογές που κάνει καθ’οδόν.
Γιοσίγια Οκογιάμα
Γεννημένος το 1973 στο νομό Ισικάουα της Ιαπωνίας, αποφοίτησε από το Kanazawa College of Art το 1996. Την ίδια χρονιά, άρχισε να εργάζεται για την εταιρεία Taiyo Kikaku Ltd. στο τμήμα σχεδιασμού και παραγωγής. Έτσι, ξεκίνησε την καριέρα του ως σκηνοθέτης τηλεοπτικών διαφημίσεων σε ηλικία μόλις 24 ετών. Το 2004, ίδρυσε το στούντιο DisBound Dimension. Το σύστημα παραγωγής βίντεο στο οποίο συμμετείχε ως παραγωγός είναι φτιαγμένο από την οπτική γωνία των δημιουργών. Το 2016 ίδρυσε την Abal inc.
ΑΝΟΙΧΤΟΙ ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ
Η Σιντονί στην Ιαπωνία
Sidonie au Japon, 2023, 95′
Σκηνοθεσία: Ελίζ Ζιράρ
ΦΡΙΝΤΑ ΛΙΑΠΠΑ
Σάββατο 4 Νοεμβρίου, 17:00
ΤΖΟΝ ΚΑΣΣΑΒΕΤΗΣ
Κυριακή 12 Νοεμβρίου, 19:00
Μια διάσημη Γαλλίδα συγγραφέας ταξιδεύει απρόθυμα στην Ιαπωνία για την επανέκδοση του πρώτου της βιβλίου, το οποίο είχε εκτοξεύσει τη φήμη της στη μακρινή δεκαετία του ’70. Πέρα από ένα επίμονο τζετ λαγκ, εκεί την περιμένει το φάντασμα του συζύγου της (το οποίο φροντίζει να πραγματοποιεί τακτικές εμφανίσεις), αλλά κι ένα ανέλπιστο φλερτ με τον τοπικό εκδότη της. Με την παροιμιώδη άνεση που τη διακρίνει επί της οθόνης, η ξεχωριστή Ιζαμπέλ Ιπέρ ενσαρκώνει μια ηρωίδα που αρνείται να μείνει εφ’ όρου ζωής χαμένη στη μετάφραση και στο παρελθόν της. Με τη Γαλλίδα σταρ και τον Τσουγιόσι Ιχάρα να συντονίζονται άψογα στους πρωταγωνιστικούς ρόλους, το Η Σιντονί στην Ιαπωνία καταφέρνει να είναι αστείο, μελαγχολικά ρεαλιστικό και την ίδια στιγμή ανερυθρίαστα ρομαντικό, καθώς αντικρίζει ατρόμητο τα φαντάσματα του χτες για να αναδείξει (σε αγαστή αρμονία με την ασύγκριτη ομορφιά του ιαπωνικού τοπίου) τη σπουδαιότητα της επανεκκίνησης.
Ελίζ Ζιράρ
Γαλλίδα σκηνοθέτις που ζει στο Παρίσι. Λάτρις του κινηματογράφου σε όλη της τη ζωή, ξεκίνησε την επαγγελματική της καριέρα ως ακόλουθος Τύπου της Cinémas Action προτού ασχοληθεί με τη σκηνοθεσία. Οι δύο πρώτες της ταινίες ήταν ντοκιμαντέρ – το ένα για τη Cinémas Action (Seuls sont les indomptés, l’aventure des cinémas Action, 2003) και το άλλο για τον Ροζέ Ντιαμαντίς, ιδρυτή του Saint André des Arts (Roger Diamantis ou la vraie vie, 2005). Η πρώτη της μεγάλου μήκους ταινία, το Belleville Tokyo (2011), αποθεώθηκε τόσο από το κοινό όσο και από τους κριτικούς. Το ίδιο έγινε και με την ταινία της Strange Birds (2016), που παρουσιάστηκε στο Φόρουμ της Μπερλινάλε το 2017. Για την δημιουργία του Η Σιντονί στην Ιαπωνία, επωφελήθηκε από την υποτροφία Louis Lumière του Γαλλικού Ινστιτούτου, που της επέτρεψε να διαμείνει στο Κιότο το 2017.
Πληροφορίες και φωτογραφίες από Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης