Πηγές της ζωής

Greecejapan_Jidohanbaiki
Φωτογραφία © Γρηγόρης Α. Μηλιαρέσης

Είναι ένα από τα πρώτα πράγματα που βλέπει κανείς όταν φτάνει στο αεροδρόμιο, όμως δεν τους δίνει σημασία καθώς χάνονται μέσα στη βοή και στα αμέτρητα σταντ που πουλάνε ό,τι χρειάζεται ο ταξιδιώτης για να ξεχάσει το άγχος των 40.000 ποδιών που τον περιμένει ή που άφησε πίσω του. Όμως ακόμα και όσοι δεν είναι ιδιαίτερα παρατηρητικοί συνειδητοποιούν ότι συνεχίζονται και έξω από το αεροδρόμιο. Και στους δρόμους, μεγάλους ή μικρούς, πολυσύχναστους ή ερημικούς. Και στα μαγαζιά. Και στις δημόσιες υπηρεσίες. Και στους ναούς. Και στους σταθμούς –ακόμα και στις ίδιες τις πλατφόρμες. Και στην κορυφή του Φούτζι, στα 3.776 μέτρα. Και δεν πουλάνε μόνο νερό, τσάι και καφέ ζεστό ή κρύο αναλόγως της εποχής ή γλυκά –πουλάνε και φαγητά, εφημερίδες, ομπρέλες, λουλούδια, τσιγάρα, σάκους με ρύζι, παιχνίδια, γούρια και φυλαχτά, φρέσκα φρούτα και, περίπου, οτιδήποτε άλλο.

Η ιαπωνική λέξη γι αυτά είναι «τζίντοου-χανμπάικι» (自動販売機) ή για συντομία «χανμπάικι» (販売機) ή «τζιχάνκι» (自販機): αυτόματο μηχάνημα πώλησης. Όπως και πολλά άλλα πράγματα, δεν εφευρέθηκαν από τους ιάπωνες –το πρώτο το έφτιαξε ο Ήρων ο Αλεξανδρεύς τον πρώτο αιώνα μετά Χριστό- όμως όπως και πολλά άλλα πράγματα, οι ιάπωνες τα πήραν, τα εξέλιξαν και τα μετέτρεψαν σε εμμονή –σε σημείο να έχουν μετατραπεί σε μια από τις πιο αναγνωρίσιμες εικόνες της χώρας τους. Σπάνια βλέπει κανείς ένα μόνο του (συνήθως υπάρχουν σε δυάδες, τριάδες ή πεντάδες) και είναι πάντα γεμάτα και πάντα σε καλή κατάσταση –ακόμα και αυτά που βρίσκονται σε απομονωμένες περιοχές, παρατημένα στη μέση ενός επαρχιακού δρόμου πλάι σε κάποιο βενζινάδικο που έχει κλείσει από χρόνια λειτουργούν πάντα άψογα, χωρίς σπασμένα τζάμια και χωρίς γκράφιτι, πάντα έτοιμα να προσφέρουν τα αγαθά τους στους περαστικούς.

Χρωματιστοί και φωτεινοί εικοσιτέσσερις ώρες το εικοσιτετράωρο, οι αυτόματοι πωλητές δίνουν ζωή στους δρόμους σηματοδοτώντας ότι ακόμα και όταν δεν υπάρχει κάποιος άνθρωπος γύρω, κάποιες υπηρεσίες δε σταματούν ποτέ, είναι διαθέσιμες συνέχεια και με τον αποτελεσματικότερο τρόπο –και αυτό σε μια χώρα όπου ούτως ή άλλως η παροχή υπηρεσιών λειτουργεί με μια σχεδόν εξωπραγματική ακρίβεια. Όσοι σκέφτονται το συνδυασμό των λέξεων «Ιαπωνία» και «τεχνολογία» συνήθως σκέφτονται τα ρομπότ, τα αυτοκίνητα, τη βιομηχανία ηλεκτρονικών ή τους αμέτρητους αυτοματισμούς, όμως τα τζιχάνκι είναι κάτι πολύ πιο καθημερινό και πολύ πιο βασικό, πρωτόγονο σχεδόν. Είναι η τεχνολογία που δεν τη σκέφτεσαι καν, η τεχνητή εκδοχή της πηγής που θα πιείς νερό για να ξεκουραστείς και να συνεχίσεις το δρόμο σου∙ σε έναν τόπο όπου όλοι κινούνται διαρκώς, είναι το αναγκαίο διάλειμμα, η υπενθύμιση ότι κάπου-κάπου πρέπει να σταματάς. 

ENGLISH

Γρηγόρης Μηλιαρέσης
Γρηγόρης Μηλιαρέσης
Δημοσιογράφος και μεταφραστής. Έχει συνεργαστεί με πλειάδα εφημερίδων, περιοδικών (τόσο του γενικού όσο και του ειδικού τύπου) και εκδοτικών οίκων και με ειδίκευση στο Ίντερνετ, τις πολεμικές τέχνες και την Ιαπωνία όπου και ζει τα τελευταία χρόνια. Από το 2012 μέχρι το 2016 έγραφε την εβδομαδιαία στήλη στο GreeceJapan.com "Γράμματα από έναν αιωρούμενο κόσμο" και το 2020 κυκλοφόρησε το ομότιτλο βιβλίο του. Περισσότερα στη συνέντευξη που είχε δώσει στο GreeceJapan.com.

Η αναδημοσίευση περιεχομένου του GreeceJapan.com (φωτογραφιών, κειμένου, γραφικών) δεν επιτρέπεται χωρίς την εκ των προτέρων έγγραφη άδεια του GreeceJapan.com

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

8-9-3

Στην παραδοσιακή ιαπωνική εκδοχή του μπακαρά που λέγεται «όιτσο-κάμπου» (おいちょかぶ) το χειρότερο φύλλο είναι να τραβήξεις 3 αν έχεις ήδη στο χέρι ένα 8...

Κάτι πράσινα φύλλα

Μέσα στις αμέτρητες αντιφάσεις που αποτελούν το φαινόμενο που λέγεται Ιαπωνία ίσως δεν υπάρχει μεγαλύτερη –και πιο καλά κρυμμένη σε κοινή θέα- όσο το...

Δυσί κυρίοις δουλεύειν

Παρά την επιμονή της Εκκλησίας της Ελλάδας και των διαφόρων επίσημων ή ανεπίσημων εκπροσώπων και εκφραστών της, ποτέ δεν αντιλήφθηκα τους Έλληνες σαν πραγματικά...

Πέτρινοι κήποι

Στα 25 χρόνια που έχουν μεσολαβήσει από το θάνατο του πατέρα μου δεν έχω επισκεφθεί τον τάφο του ούτε μια φορά∙ πρόκειται για συνειδητή...

Η πάλη των θεών

Σήμερα τελείωσε το καλοκαιρινό πρωτάθλημα του σούμο στη Ναγκόγια· τα πρωταθλήματα σούμο γίνονται κάθε δύο μήνες, πάντα τους μονούς. Το μεγάλο ενδιαφέρον τις τελευταίες...

Και ευτυχισμένος ο καινούριος χρόνος

Από όλα τα έθιμα των Ιαπώνων για την πρωτοχρονιά –τα δίδυμα καγάμι-μότσι (鏡餅) με τα περίτεχνα στολίδια τους που περιμένουν υπομονετικά να φαγωθούν καθισμένα...

Θέματα στιλ

Διάβαζα πρόσφατα ένα άρθρο που έλεγε ότι ένα από τα σημάδια που κάνουν να ξεχωρίζει ένας νεοφερμένος στο Τόκιο είναι ότι αισθάνεται ότι τα...

Παλμός

Μετά από μια φιλονικία με τον αδερφό της, τον θεό της θάλασσας και των κεραυνών Σουσάνοο νο Μικότο (建速須佐之男命) , η Αματερασού Ομικάμι (天照大神)...

Πρόσφατα