Σας έχω πει πόσο λατρεύω τα χωριά στη μέση του πουθενά; Ειδικά αν αυτά συνδέονται με κάποιο τρόπο με την μυθολογία. Σήμερα θα ταξιδέψουμε στο πατρικό της θεάς Αματεράσου, της πιο λαμπερής απ’ όλους τους Ιάπωνες θεούς. Πάμε λοιπόν να ανακαλύψουμε την αναζωογονητική μαγεία του Τακατσιχό, βαθιά στα βουνά του νομού Μιγιαζάκι.
Το Μιγιαζάκι είναι άλλος ένας ήσυχος νομός, που όμως θεωρείται εξαιρετικά μυστικιστικός και ιερός, επειδή εκεί γύρω ξετυλίγονται οι ιστορίες της ιαπωνικής μυθολογίας. Σκεφτείτε το Μιγιαζάκι ως κάτι σαν την Λακωνία και την Αργολίδα. Κανείς δεν ασχολείται μαζί τους πλέον, αλλά στα παλιά τα χρόνια ο Δίας όλο εκεί έβγαινε να σαχλαμαρίσει. Μια Αργολίδα γεμάτη πρασινάδα και καθόλου πορτοκάλια βέβαια. Επειδή θα αναφέρω διάφορα ονόματα προσώπων της μυθολογίας παρακάτω, καλό θα ήταν να διαβάσετε πρώτα το Ιαπωνική Μυθολογία 101 για να έχετε πλήρη αντίληψη.
Για να φτάσουμε στο λίκνο του πολιτισμού από το Μπέππου, χρειάζεται να διασχίσουμε βουνά επί βουνών με ατέλειωτη βλάστηση, μέσα στην ομίχλη και τη μουντάδα. Ο δρόμος περνά από τα βουνά του Κούτζου αλλά και δίπλα από το ηφαίστειο Άσο, ίσως το πιο επιβλητικό ηφαίστειο του νησιού. Οριακά μπήκαμε και στο νομό του Κουμαμότο (είπαμε, Κουραφέλκυθρα). Στη μέση του πουθενά, το μάτι μου έπιασε ένα περίεργο δεντρόσπιτο, οπότε κατεβήκαμε να εξερευνήσουμε. Η λέξη δεντρόσπιτο δεν είναι αρκετή για να περιγράψει το μέγεθος της κατασκευής. Είναι ένα τεράστιο κτίσμα, εντελώς χειροποίητο, με κάγκελα μπαλκονιών που μοιάζουν με κόκκαλα θώρακα και κολώνες που μοιάζουν με ελέφαντες. Είχε παντού πινακίδες που απαγόρευαν την είσοδο λόγω πιθανής κατάρρευσης. Αυτό το καλλιτέχνημα λέγεται δεντρόσπιτο του Τακαμόρι (高森ツリーハウス) και υπέστη στατικές ζημιές μετά τον τεράστιο σεισμό που σχεδόν κατέστρεψε όλο το Κουμαμότο. Στο σήμερα, έτσι ασύμμετρο που είναι, μπλεγμένο με το δάσος και την ομίχλη, βγάζει ένα συναίσθημα κάπως στοιχειωμένο. Είναι μια τέλεια προοικονομία για το vibe που επικρατεί σε όλη την περιοχή.
Στόχος της εκδρομής είναι το φαράγγι Τακατσιχό. Η περιοχή είναι ελάχιστα ανεπτυγμένη, με αποτέλεσμα να μην υπάρχουν αρκετά καταλύματα για τουρίστες. Κάπως έτσι, καταλήξαμε να μείνουμε σε ένα σπιτάκι που ανήκει σε έναν βουδιστικό ναό, το Σονέντζι, σε ένα χωριό παραέξω από το φαράγγι, ανάμεσα στα ρυζοχώραφα. Η αρχική μου αντίδραση ήταν να τρομάξω ότι θα μπλέξω με κάποιου είδους αίρεση και ειδοποίησα τους φίλους μου στο Τόκιο που να με ψάξουν αν με χάσουν. Τελικά, αποδείχτηκε ότι ο παπάς είναι παντρεμένος με μια ευχάριστη Βρετανίδα και προσπαθούν να αναζωογονήσουν το χωριό. Η γλυκούλα μόλις μας είδε (ή μάλλον μας μύρισε) μας ρώτησε πώς μας φάνηκαν τα θερμά λουτρά του Μπέππου.
Η πρεσβυτέρα έχει φέρει πολλές νέες ιδέες στην οικογενειακή επιχείρηση. Για παράδειγμα, έφερε έναν καλλιτέχνη γκράφιτι από το Τόκιο να ζωγραφίσει έναν ξαπλωμένο Βούδα στο πλάι του κτιρίου του ναού, να το κάνει λίγο πιο χαρούμενο. Ο ναός αντιμετωπίζει οικονομικά προβλήματα, καθώς μειώνεται ο πληθυσμός του χωριού και άρα οι δωρεές των ενοριτών, οπότε αποφάσισαν να στήσουν ένα πανδοχείο για ενίσχυση. Πέραν του ότι το σπιτάκι είναι διακοσμημένο με εξαιρετικό γούστο και διαθέτει ατέλειωτο αριθμό βιβλίων, στις παροχές περιλαμβάνεται και πρωινή γυμναστική στις 6 το πρωί μπροστά στο ναό. Στη συνέχεια ψάλλαμε όλοι μαζί κάποιες βουδιστικές σούτρες, ή τουλάχιστον παριστάναμε ότι το κάναμε, όπως ο καημένος ο αδερφός μου που δεν μπορούσε να διαβάσει ούτε καν το νούμερο στη σελίδα.
Όλη η περιοχή έχει πάρει το όνομά της από το φαράγγι του Τακατσιχό (高千穂峡). Πρόκειται για ένα βαθύ φαράγγι, με πέτρες από ηφαιστειακό βασάλτη κομμένες κάθετα και σχεδόν λείες, που μοιάζουν με φολίδες δράκου. Από διάφορα σημεία ξεχύνεται νερό, όμως το πιο εντυπωσιακό σημείο είναι ο ύψους 17 μέτρων καταρράκτης Μινάι-νο-τάκι. Μπορεί κανείς να δει τον καταρράκτη είτε από τη βάση του από ενοικιαζόμενες βαρκούλες, είτε από ψηλά ακολουθώντας ένα μονοπάτι. Υπάρχουν κάμποσα μαγαζιά με παγωτό και σνακ, τα οποία ανοίγουν συνήθως μόνο στις γιορτές και τα σαββατοκύριακα. Παρόλο που σπάνια περνάει το λεωφορείο μέχρι εδώ πάνω, είναι πολύ σημαντική τοποθεσία γιατί εδώ πάτησε το πόδι του ο θεός Νινίγκι, όταν κατέβηκε από τους ουρανούς. Ο Νινίγκι είναι ο εγγονός της θεάς του ήλιου Αματεράσου και ο γενάρχης της ιαπωνικής αυτοκρατορικής οικογένειας σύμφωνα με το θρύλο. Σε μια λιμνούλα με ψάρια δίπλα στα καταστήματα λέγεται ότι βρισκόταν το νησί Ονοκόρο-τζίμα, το πρώτο νησί που έφτιαξαν οι θεοί Ιζανάγκι και Ιζανάμι, το ζεύγος που έφτιαξε τον κόσμο.
Στο παρελθόν λειτουργούσε μια γραμμή τρένου που ένωνε τα διάφορα χωριά μεταξύ τους. Κάποια στιγμή κρίθηκε οικονομικά ασύμφορη και έκλεισε, μέχρι να ξανανοίξει ως τρένο αναψυχής με το όνομα σιδηρόδρομος Αματεράσου (高千穂あまてらす鉄道). Η διαδρομή περνά πάνω από την σιδερένια γέφυρα, κάποια τούνελ και τις ατέλειωτες πεζούλες με ρύζι. Για να κάνουν πιο ενδιαφέρουσα την εμπειρία, έχουν ζωγραφίσει χαρακτήρες όπως ο Γκοτζίλα και ο Σονγκόκου στα βοηθητικά κτίρια, έχουν βάλει πολύχρωμες λάμπες στα τούνελ και ο οδηγός ψεκάζει σαπουνόφουσκες όταν το τρένο είναι σταματημένο πάνω στην πανύψηλη γέφυρα.
Ο τελικός προορισμός όμως είναι όπως είπαμε το σπίτι της θεάς Αματεράσου. Η Αματεράσου είναι η θεά του ήλιου και η πιο σημαντική στην ιαπωνική μυθολογία, γιατί από εκεί αντλεί την εξουσία του ο αυτοκράτορας, ο οποίος είναι ταυτόχρονα και κρατικός και θρησκευτικός ηγέτης. Συνήθως παριστάνεται να κρατά καθρέφτη και χρυσά κοσμήματα. Όμως εδώ είδα και ένα χρυσό άγαλμά της που πιο πολύ μοιάζει με αρχαιοελληνική θεά, απλά στο πιο κιτς χρυσοποίκιλτο. Ο κεντρικός ναός για την λατρεία της Αματεράσου είναι το Άμα-νο-ιβάτο τζίντζα (天岩戸神社). Το σημείο δεν είναι τυχαίο. Εκεί βρίσκεται η σπηλιά στην οποία εκτυλίσσεται ο μύθος της Αματεράσου.
Ο αδερφός της Αματεράσου, ο Σουσανό, είχε βαλθεί να της σπάσει τα νεύρα κάνοντας συνεχώς ζημιές. Αυτή από τα νεύρα της πήγε σε αυτή τη σπηλιά στο Τακατσιχό και κλείστηκε μέσα. Φυσικά, όντας η θεά του ήλιου, αυτό σήμαινε ότι ο κόσμος βυθίστηκε στο σκοτάδι. Με τα πολλά, για να την κάνουν να βγει πάλι έξω και να σωθεί η ανθρωπότητα, οι υπόλοιποι θεοί αποφάσισαν να βάλουν τη θεά Άμα-νο-Ουζούμε, τη θεά της αυγής, να κάνει στριπτίζ και οι ίδιοι έσκασαν στα γέλια. Έβαλαν και έναν καθρέφτη και κοσμήματα στην είσοδο της σπηλιάς, ώστε όταν η Αματεράσου βγήκε να δει τι γίνεται, στραβώθηκε από την αντανάκλασή της και οι υπόλοιποι πρόλαβαν και σφράγισαν την σπηλιά. Από τον χορό της Ουζούμε προέκυψε ο σιντοϊστικός τελετουργικός χορός Κάγκουρα. Παραστάσεις με παραλλαγή του χορού μέσα στο σκοτάδι της νύχτας, το Γιοκάγκουρα, γίνονται συνέχεια στους ναούς εκεί γύρω.
Η σπηλιά της Αματεράσου είναι υπερβολικά ιερή για να είναι επισκέψιμη. Λίγο πιο κάτω, όμως, βρίσκεται μια άλλη μεγάλη σπηλιά στην οποία έκατσαν οι θεοί να συζητήσουν τι θα κάνουν για να φέρουν πίσω την Αματεράσου. Αυτή η δεύτερη σπηλιά λέγεται Άμα-νο-γιασουγκαβάρα (天安河原). Για να φτάσει κανείς εκεί πρέπει να ακολουθήσει ένα σύντομο μονοπάτι μέσα στο φαράγγι και ανάμεσα σε βράχια γεμάτα με βρύα. Κοντά στη σπηλιά κάθε πέτρα και πετραδάκι είναι στημένο σαν πύργος. Οι παλιές δοξασίες λένε ότι αν στήσεις ένα πυργάκι και κάνεις μια ευχή, αυτή θα πραγματοποιηθεί. Όλο αυτό δίνει ακόμα πιο έντονο χαρακτήρα στην ήδη ήσυχη και μυστικιστική ατμόσφαιρα. Ο κελαρυστός ήχος του νερού που ρέει και του αέρα που θροΐζει ανάμεσα στα φύλλα αποπνέουν μια αίσθηση γαλήνης. Για κάποιο λόγο νιώθεις αισιοδοξία εκεί στον πάτο του φαραγγιού, ότι το φως θα λάμψει ξανά.
Αυτή ήταν η εκδρομή στο Τακατσιχό. Είναι ίσως από τα πιο δύσκολα προσβάσιμα σημεία στο Μιγιαζάκι. Αν ο δρόμος σας βγάλει ποτέ εκεί, να δοκιμάσετε και το ντόπιο μοσχάρι βαγκιού, που είναι συγκρίσιμο με αυτό της Χίντα. Το Μιγιαζάκι δεν έχει τόσα πολλά αξιοθέατα, όσο εντυπωσιακή φύση, ευγενικούς ανθρώπους και εξαιρετικό φαΐ. Είναι η επιτομή της εξοχής, η ιδανική τοποθεσία για τη γέννηση των μύθων, τόσο μακριά από το κέντρο των εξελίξεων ώστε κανείς να μην μπορεί να τους επιβεβαιώσει, οπότε να αρκείται στο να τους πιστέψει.
Φωτογραφίες © Έλενα Αλουπογιάννη
