Προέρχεται κι αυτός από τον κόσμο του βουδισμού όπως ο Νταρούμα. Όμως ο Τζίζο Μποσάτσου (地蔵菩薩) ή πιο απλά, Ο-Τζίζο-σάμα (お地蔵様) είναι πιο κοντά σ’ αυτό που στη Δύση καταλαβαίνουμε σαν «άγιο»∙ θεωρητικά κάποτε υπήρξε ως πραγματικό πρόσωπο –μια κοπέλα που κατέβαλλε υπεράνθρωπες προσπάθειες προκειμένου να σώσει τη μητέρα της από την κόλαση- όμως με το πέρασμα των αιώνων άλλαξε φύλο, απέκτησε υπεράνθρωπη υπόσταση και ενσωματώθηκε σε όλους τους ασιατικούς πολιτισμούς σαν σκεπός των παιδιών που πέθαναν πριν από τους γονείς τους (και κυρίως των παιδιών που πέθαναν στη γέννα ή από έκτρωση), σαν βοηθός αυτών που προσπαθούν να περάσουν τον ποταμό Σάνζου νο Κάουα (三途の川) που οδηγεί στον άλλο κόσμο και σαν προστάτης των ταξιδιωτών. Αυτή του την τελευταία ιδιότητα συμβολίζουν τα πέτρινα αγάλματά που ονομάζονται «ντοσότζιν» (道祖神) και που βλέπει κανείς στο πλάι των δρόμων∙ ακόμα και τότε ωστόσο, το άγαλμα θα φοράει ένα κόκκινο σκουφάκι ή μια κόκκινη σαλιάρα αφιερωμένη από κάποια μητέρα που θρηνεί για κάποιο παιδί που έφυγε πολύ νωρίς.
Ένας από τους μεγαλύτερους Τζίζο-σάμα του Τόκιο βρίσκεται στην περιοχή Μινάμι Σένζου, του δήμου Αρακάουα, στα ανατολικά της πόλης. Ο ναός –και το νεκροταφείο- που τον φιλοξενεί είναι κρυμμένος ανάμεσα στις υπερυψωμένες γραμμές των τρένων και δύσκολα το βρίσκει κανείς αν δεν ξέρει πού να ψάξει, όμως αν τύχει να βρεθεί εκεί, και ειδικά την ώρα που πέφτει ο ήλιος, η αίσθηση που περιβάλλει το μαυρισμένο από τα χρόνια τεράστιο άγαλμα με το ραβδί σακουτζό (錫杖) στο χέρι –για να προειδοποιεί τα έντομα ότι πλησιάζει ώστε να μην κινδυνεύει να τα πατήσει κατά λάθος- είναι εντελώς απόκοσμη. Και δίκαια καθώς το σημείο αυτό ήταν η Κοζουκαπάρα (小塚原), ένα από τα τρία σημεία εκτελέσεων του Έντο. Και ο συγκεκριμένος Τζίζο-σάμα, ο «Κουμπικίρι Τζίζο» (首切地蔵) ή «Τζίζο της καρατόμησης» βρισκόταν εκεί για να προσφέρει στους εκτελεσμένους την τελευταία υπηρεσία που χρειάζονταν: το όσο το δυνατόν πιο ήπιο πέρασμα στον αόρατο κόσμο.
Οι ιστορίες που συνοδεύουν τον Τζίζο είναι στην πλειονότητά τους βαριές –σχεδόν μακάβριες. Όμως στη συνείδηση των ιαπώνων η εικόνα του δεν παραπέμπει τόσο στο θάνατο όσο στη βοήθεια και στον οίκτο∙ παρότι μια άλλη βουδιστική θεότητα, η Κάνον (観音) θεωρείται η προσωποποίηση του ελέους, ο Τζίζο-σάμα είναι πολύ πιο ανθρώπινος και πολύ πιο κοντά στην καθημερινότητα ακόμα και ανθρώπων που δεν έχουν καμία σχέση με το βουδισμό (αν υπάρχουν τέτοιοι άνθρωποι στην Ιαπωνία). Ίσως επειδή από την εποχή που λεγόταν Κσιτιγκάρμπχα και ζούσε ακόμα στην Ινδία απεικονιζόταν πάντοτε με μια μορφή σχεδόν παιδική (παράδοση που κατά κανόνα συνεχίζεται ακόμα και σήμερα στην Ιαπωνία) και που μας κάνει να θυμόμαστε την εποχή που ήμασταν εμείς οι ίδιοι παιδιά ή την ανάγκη που έχουν τα δικά μας παιδιά για προστασία. Ή ίσως επειδή όλοι αισθανόμαστε λίγο ή πολύ ταξιδιώτες –στο χώρο ή το χρόνο- και αισθανόμαστε την ανάγκη να υπάρχει κάποιος που μας προσέχει.
