Κάποιοι έχουν αναρωτηθεί –για την ακρίβεια, με έχουν ρωτήσει ευθέως- γιατί έχω αγνοήσει στα «Γράμματά» μου το γνωστότερο ίσως εξαγώγιμο προϊόν της Ιαπωνίας, αυτό που ευθύνεται για το μεγαλύτερο μέρος της δημοτικότητάς της μεταξύ των νέων τα τελευταία τριάντα τουλάχιστον χρόνια και αυτό που έχει γίνει σύμβολο της κίνησης «Cool Japan» την οποία κάποια στιγμή προσπάθησε, ομολογουμένως όχι πολύ αποτελεσματικά, να συγκεκριμενοποιήσει και να καρπωθεί η ιαπωνική κυβέρνηση: τα κόμικς μάνγκα (漫画). Και η απάντηση είναι απλή: αισθάνομαι κάπως αμήχανα απέναντί τους καθώς η ενασχόλησή μου είναι μικρή∙ για την ακρίβεια, σε σχέση με τη διείσδυσή τους στην ιαπωνική κοινωνία είναι ελάχιστη. Στην πραγματικότητα αν εξαιρέσει κανείς το «Κότσιρα Κατσουσίκα-κου Καμεάρι Κοέν Μαέ Χασουτσουτζό» (こちら葛飾区亀有公園前派出所) και τη «Σαζάε-σαν» για την οποία είχα γράψει παλιότερα, ο κόσμος των μάνγκα μου είναι εν πολύς άγνωστος.
Γράφοντας το παραπάνω συνειδητοποιώ όμως ταυτόχρονα ότι χωρίς να τα έχω διαβάσει ποτέ, ξέρω να αναγνωρίζω τον περίπου πιθηκόμορφο Γκόκου από το «Dragonball», τον Μόνκι Ν. Λάφι και αρκετούς από τους πειρατές του «One Piece», τον νεοφερμένο εξωγήινο Κόρο-σενσέι από το «Ανσάτσου Κιοσίτσου», τον νίντζα Ναρούτο, τη γάτα-ρομπότ Ντοραεμόν και την οικογένεια Νόμπι που τη φιλοξενεί, τον πολεμιστή της αποκάλυψης Κενσίρο από το «Χόκουτο νο Κεν», τον δήμιο Ογκάμι Ίτο και τον γιο του Ντάιγκορο από το «Κοζούρε Οκάμι», τον ξιφομάχο Ρουρόουνι Κένσιν, τον εκτελεστή Ντιούκ Τόγκο/Γκόργκο 13 και το παιδί-ρομπότ Τετσουάν Ατόμου, σύμβολο της νέας μεταπολεμικής εποχής της Ιαπωνίας και τον μόνο ίσως ήρωα κόμικς στον κόσμο που έχει δανείσει το μουσικό του θέμα σε έναν σιδηροδρομικό σταθμό (αυτόν της Τακαντανομπάμπα στο Τόκιο). Αν δε πιεστώ λίγο παραπάνω, είμαι σίγουρος ότι θα βρω τουλάχιστον μια ντουζίνα ακόμα οικείες εικόνες –και ίσως και ακόμα περισσότερες.
Αυτό είναι ίσως το δυσκολότερο σημείο να εξηγήσει κανείς σε κάποιον που δεν είναι πολύ εξοικειωμένος με την Ιαπωνία: ο βαθμός έκθεσης στα μάνγκα όλων των Ιαπώνων είναι τόσο μεγάλος που είναι αδύνατον να βρεθεί κανείς εδώ για περισσότερες από μερικές ημέρες και να μην αρχίζει να καταδύεται μέσα τους. Στα μίνι-μάρκετ/κομπίνι, στα βιβλιοπωλεία, στα ειδικά καταστήματα (που αντίθετα με ό,τι πιστεύουν πολλοί δεν περιορίζονται στην Ακιχαμπάρα και το Νακάνο), στα τρένα και στα πάρκα στα χέρια παιδιών, εφήβων, ενηλίκων και ηλικιωμένων, αντρών και γυναικών, στις υπαίθριες διαφημίσεις και στην τηλεόραση, στα περιοδικά και στις εφημερίδες, τα μάνγκα βρίσκονται σχεδόν παντού επί τουλάχιστον δύο αιώνες καλύπτοντας κάθε θεματολόγια –από το πιο μπανάλ ως το πιο ακραίο και από το πιο αστείο ως το πιο σοβαρό. Αντίθετα με τη Δύση όπου για να βρει κανείς τα κόμικς πρέπει να διασχίσει τα σύνορα της ψυχαγωγίας, στην Ιαπωνία τα μάνγκα είναι απλώς μια άλλη διάσταση της καθημερινής έκφρασης όλων των ανθρώπων∙ τα τεράστια νούμερα της σχετικής βιομηχανίας είναι απλώς η αναπόφευκτη συνέπεια.
