Όποιος βρεθεί στην Ιαπωνία μετά από «εκείνη την ημέρα», δηλαδή την 11η Μαρτίου του 2011, θα δει οπωσδήποτε κάπου το σλόγκαν «Γκάνμπαρο Νιπόν!» (がんばろう日本!) το οποίο μπορεί να αποδοθεί ελεύθερα ως «Κουράγιο Ιαπωνία». Όμως το ρήμα «γκανμπάρου» δεν είναι τόσο απλό στην απόδοσή του καθώς πρόκειται για μια από τις ευρύτερα χρησιμοποιούμενες λέξεις της ιαπωνικής γλώσσας με πολλές αποχρώσεις. Ένας άλλος τρόπος να το αποδώσει κανείς θα ήταν «κάνω ό,τι μπορώ», «δεν εγκαταλείπω», «συνεχίζω να προσπαθώ», «τα δίνω όλα» –όλα αυτά μαζί και κάτι παραπάνω. Ίσως μαζί με το «σογκανάι» («τι να κάνουμε» ή «δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα γι αυτό») το γκανμπάρου να είναι το επίσημο σλόγκαν του ιαπωνικού λαού.
Αυτό που είναι εντυπωσιακό με το σύνθημα «Γκάνμπαρο Νιχόν!» ωστόσο, είναι ότι χρησιμοποιείται στην υποτακτική που σημαίνει ότι αποδίδεται καλύτερα με μια έκφραση του τύπου «ας προσπαθήσουμε μαζί», «ας κάνουμε κουράγιο μαζί». Και είναι εντυπωσιακό γιατί δίνει στην τραγωδία της 11ης Μαρτίου μια εθνική διάσταση: μπορεί οι μεγάλες καταστροφές να έγιναν στην περιοχή Τοχόκου στο βορειοανατολικό Χονσού, όμως οι ιάπωνες έχουν την αίσθηση ότι το πλήγμα που δέχθηκε η περιοχή ήταν πλήγμα για όλη την Ιαπωνία. Και ότι για την αντιμετώπισή του, χρειάζεται προσπάθεια από όλους, είτε ζουν στο Τοχόκου είτε όχι.
Από τα πράγματα που με έχουν συναρπάσει στην Ιαπωνία, αυτό το αίσθημα ενότητας (που παρεμπιπτόντως δεν περιορίζεται στις καταστροφές και στην αντιμετώπισή τους) είναι ίσως αυτό που θα διάλεγα ως πρώτο. Όσοι αναρωτιόνται πώς η Ιαπωνία κατάφερε να συνέλθει από τα πολυδιάστατα σοκ του εκμοντερνισμού της περιόδου Μέιτζι (1868-1912), του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου και των διαφόρων φυσικών καταστροφών, ας αναζητήσουν την απάντηση εκεί, στην ισχυρότατη ακόμα και σήμερα εθνική ή κοινωνική συνοχή των ιαπώνων. Μπορεί οι εποχές των σαμουράι να έχουν παρέλθει ανεπιστρεπτί, όμως στην Ιαπωνία το προσωπικό είναι και εθνικό και αντίστροφα –με ό,τι καλό ή κακό συνεπάγεται αυτό.
