
Κόι: Οι κυπρίνοι στην Ιαπωνία
Κάποια ζώα έχουν μια θέση ιδιαίτερη, ξεχωριστή από άλλα, στο χώρο του ιαπωνικού πολιτισμού. Αυτά τα ζώα παίζουν πολλούς ρόλους. Αποτελούν κεντρικό στοιχείο της λαϊκής ζωής, εισχωρούν όμως και σε χώρους όπως η θρησκεία ή και η μεγάλη τέχνη. Αίφνης η αλεπού, πρωταγωνιστής, όπως και αλλού, σε παραμύθια και θρύλους, αλλά κυρίως μαγικό ζώο […]

Ράκουγκο χωρίς σύνορα
Το Ράκουγκο (落語) είναι θα έλεγε κανείς θέατρο στην πλέον απλή δυνατή μορφή. Ο ρακουγκόκα αποτελεί τον μοναδικό εκφραστή του επί σκηνής, ενώ το μαξιλάρι στο οποίο κάθεται, η βεντάλια (σένσου 扇子) και το μαντίλι (τενούγκουι 手拭い) τα οποία κρατά και χρησιμοποιεί ως προπς, τα μόνα σκηνικά αντικείμενα της παράστασης. Μεταφέροντας κυρίως ιστορίες της εποχής Έντο (1603-1868) (αλλά […]

Ο τελευταίος χαιρετισμός
Την περασμένη Πρωτοχρονιά (2019), ο επί 30 χρόνια αυτοκράτορας της Ιαπωνίας Ακιχίτο, χαιρέτισε τα πλήθη που είχαν συγκεντρωθεί μπροστά στα ανάκτορα για τελευταία φορά. Όπως έχει αποφασιστεί, στις 30 Απριλίου θα παραιτηθεί και τη θέση του θα πάρει ο διάδοχος του θρόνου, Ναρουχίτο. Ο Ακιχίτο, επειδή μια τέτοια πράξη δεν προβλέπεται από το […]

Χαγκό-ιτά-ίτσι: ένα παραδοσιακό έθιμο του Έντο
Απόψε θα πάμε μια βόλτα στην Ασάκουσα, είχε πει η Φουκάντα-σαν, η γραμματέας του σπουδαστηρίου, μ’ ένα κρυφό χαμόγελο στο σκυμμένο πρόσωπο. Ήταν φανερό, ότι μας ετοίμαζε κάτι που ήξερε ότι θα μας ευχαριστούσε. Χειμώνας, Δεκέμβρης, κοντά στην Πρωτοχρονιά, τη μεγαλύτερη γιορτή του χρόνου στην Ιαπωνία. Κρύο. Ώρα περασμένη και μέσα στο σκοτάδι, όπου […]

Η κολοσσιαία Κάννον στην πόλη Τακασάκι
Στην Iαπωνία υπάρχουν από παλιά κολοσσιαία βουδιστικά αγάλματα. Συνοδευόμενα με το επίθετο «ντάι» =μεγάλος, πολύ γνωστά είναι ο Άσουκα Νταϊμπούτσου, το πρώτο βουδιστικό άγαλμα που κατασκευάστηκε στην Ιαπωνία, ο Νταϊμπούτσου (Ρουσάνα) του Τοοντάιτζι, στη Νάρα, η Ρυοζέν Κάννον πίσω από το πάρκο Μαρουγιάμα στο Κυότο, η Σεντάι Νταϊκάννον, η Κάννον της Χασεντέρα, ο Αμιντά Νταϊμπούτσου […]

Ουκιγιόε: H παραδοσιακή ιαπωνική ξυλογραφία (5ο μέρος) – ΧΙΡΟΣΙΓΚΕ
Συνέχεια από το 4ο μέρος Ο Ουταγκάουα (επώνυμο της καλλιτεχνικής του γενεαλογίας) ή Άντο (οικογενειακό επώνυμο) Χιρόσιγκε δεν έχει αποκτήσει διεθνή φήμη χάρη σε κάποιο μοναδικό έργο του, όπως ο Χοκουσάι με το «Κύμα». Ωστόσο αναγνωρίζεται ως ο ανώτερος του τοπιογραφικού διδύμου. Μ’ όλο που δεν υπάρχει βεβαιότητα για τις χρονιές που ορίζουν το […]

Ουκιγιόε: H παραδοσιακή ιαπωνική ξυλογραφία (4ο μέρος) – ΧΟΚΟΥΣΑΪ
Συνέχεια από το 3ο μέρος Η τοπιογραφία αποτέλεσε το τελευταίο σημαντικό κύμα στην ιστορική εκδίπλωση του ξυλογραφικού ιαπωνικού δαιμονίου. Οι δύο μεγάλοι εκπρόσωποι του είδους, ο Kατσούσικα Χοκουσάι (1760-1849) και ο Άντο Χιρόσιγκε είναι οι πιο γνωστοί εκπρόσωποι όχι μόνο της τέχνης των ουκιγιόε, αλλά και της ιαπωνικής τέχνης ως συνόλου. Το «Κύμα ανοιχτά […]

Ουκιγιόε: H παραδοσιακή ιαπωνική ξυλογραφία (3ο μέρος)
Συνέχεια από το 2ο μέρος Στον ύστερο 18ο αιώνα εμφανίζονται κάποιες από τις γνωστότερες μορφές του καλλιτεχνικού ρεύματος των ουκιγιόε, αλλά και νέες εξελίξεις. Η πιο μυστηριώδης μορφή στον κόσμο των ουκιγιόε υπήρξε ο Τοσουσάι Σαράκου (Toshusai Sharaku). Μυστηριώδης, εφόσον η ταυτότητα του καλλιτέχνη, εκτός από το όνομα είναι άγνωστη. Ο Σαράκου εμφανίστηκε ξαφνικά στην […]

Ουκιγιόε: H παραδοσιακή ιαπωνική ξυλογραφία (2ο μέρος)
Συνέχεια από το 1ο μέρος Αρχικά τα έργα ουκιγιόε ήταν ασπρόμαυρα. Εφόσον όμως υπήρχε ζήτηση για χρώμα, ο Μορονόμπου, οι μαθητές του κ.α. πρόσθεταν λίγα χρώματα με το χέρι. Σ’ αυτά κυριαρχούσε το χρώμα της κιννάβαρης (βερμιγιόν, ιαπ. μπένι), γι’ αυτό ονομάζονταν «μπένι-ε». Στα μέσα του 18ου αι., στα σημεία του έργου που χρησιμοποιούσαν μαύρο, […]

Ουκιγιόε: H παραδοσιακή ιαπωνική ξυλογραφία (1ο μέρος)
Οι Ουκιγιόε, οι «εικόνες του εφήμερου κόσμου», είναι η πιο γνωστή από τις παραστατικές ιαπωνικές τέχνες στη Δύση. Ο όρος «εφήμερος (ρέων) κόσμος» έχει πολλαπλή σημασία. Είναι βουδιστικής προελεύσεως και η αρχική του σημασία είναι ο συνεχώς μεταβαλλόμενος, παροδικός κόσμος μας γενικά, αλλά και ειδικότερα ο κόσμος των απολαύσεων, των ηδονών και των […]

Νίσι Αμάνε
Ο Νίσι Αμάνε (西 周) γεννήθηκε το 1829 στην επαρχία Τσουουάνο (σήμερα τμήμα του νομού Σιμάνε), τον ντάιμιο της οποίας υπηρετούσε ο πατέρας του ως προσωπικός γιατρός. Έλαβε την τυπική εκπαίδευση, στο πλαίσιο της νέο-κομφουκιανής παράδοσης, ενώ αργότερα έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την σκέψη του διανοούμενου Όγκιου Σοράι (1666-1728). Προορισμένος αρχικά να διαδεχθεί την θέση του […]

Χίνα ματσούρι, η γιορτή των κοριτσιών
Τρεις Μαρτίου, κάθε χρόνο, είναι στην Ιαπωνία η μέρα που γιορτάζουν οι κούκλες, που λέγονται «χίνα». Η γιορτή είναι γνωστή με το όνομα «χίνα ματσούρι». Ταυτόχρονα, την ίδια μέρα, είναι και η γιορτή των κοριτσιών. Ένα από τα ωραιότερα στοιχεία αυτής της γιορτής είναι ότι οι οικογένειες που έχουν μικρές κόρες εκθέτουν, ήδη από […]