
Τσουντά Ούμεκο, πρωτοπόρος της γυναικείας ανώτερης εκπαίδευσης στην Ιαπωνία
Η Τσουντά Ούμε (津田梅, 1864-1929) γεννήθηκε το 1864 στο Έντο (σημερινό Τόκιο). Ο πατέρας της, Τσουντά Σεν (津田 仙, 1837-1908), ήταν ένας προοδευτικός χαμηλόβαθμος σαμουράι, ο οποίος είχε εκπαιδευτεί στις ολλανδικές σπουδές (蘭学) και στα αγγλικά και είχε υπηρετήσει ως διερμηνέας της κυβέρνησης μπάκουφου1. Μετά την Παλινόρθωση Μέιτζι (1868) είχε εργαστεί στο πρώτο ξενοδοχείο «δυτικού […]

Χάικου και Ζεν
Συνέχεια από το 1ο μέρος Μια μεγάλη παρεξήγηση αποτελεί η ιδέα ότι το χάικου αποτελεί την ποιητική έκφραση της βουδιστικής Σχολής που είναι γνωστή ως Ζεν και ότι, συνεπώς, πρέπει να ερμηνευθεί με βάση αυτό. Το χάικου υπήρξε κι αυτό θύμα της αντίληψης που εγκαινίασε ο Σουζούκι, ότι το Ζεν είναι η κατεξοχήν θρησκεία της […]

Χάικου: Γενικές παρατηρήσεις -και λίγη ιστορία
Το χάικου, το είδος εκείνο ιαπωνικής ποίησης που συνίσταται από τρεις διαδοχικούς στίχους των 5, 7 και 5 συλλαβών, αποτελεί μέρος του συνόλου της ιαπωνικής ποίησης. Η πρόταση αυτή φαίνεται ότι λέει κάτι αυτονόητο, όμως αυτό που σημαίνει είναι ότι πολλά ποτάμια της προηγούμενης ιαπωνικής, αλλά και κινεζικής ποιητικής, καθώς και της γενικότερης λογοτεχνικής […]

Μόρι Αρινόρι
Ο Μόρι Αρινόρι (森 有礼) γεννήθηκε το 1847 στην Καγκοσίμα της επαρχίας Σατσούμα (σήμερα νομός Καγκοσίμα) σε οικογένεια σαμουράι. Μεγαλώνοντας σε μια περίοδο που το ενδιαφέρον της Σατσούμα για τη δυτική τεχνολογία ήταν αυξημένο1, αφού έλαβε την τυπική εκπαίδευση ενός σαμουράι στο σχολείο της επαρχίας (造士館), έμαθε αγγλικά φοιτώντας στο Γιόγκακκο Καϊσέιτζο (洋学校 開成所), μια […]

Μιγιαζάουα Κέντζι
Ο Μιγιαζάουα Κέντζι (宮沢賢治) γεννήθηκε το 1896 στην πόλη Χαναμάκι του νομού Ιουάτε, στο Τοχόκου. Ο πατέρας του ήταν ενεχυροδανειστής και έμπορος μεταποιημένων ενδυμάτων. Έτσι, η ευκατάστατη οικογένειά του απέφευγε την μοίρα της φτώχειας η οποία μάστιζε τον αγροτικό πληθυσμό της περιοχής. Από μικρός του άρεσε να εξερευνά τη φύση και τις […]

Γιαναγκίτα Κούνιο, ο πατέρας της Ιαπωνικής Λαογραφίας
Ο Γιαναγκίτα Κούνιο (柳田 國男) γεννήθηκε ως Ματσουόκα (松岡) Κούνιο το 1875 στο χωριό Ταουάρα στην Τσουτζικάουα (σήμερα τμήμα της πόλης Φουκουσάκι του νομού Χιόγκο). Ήταν το πέμπτο (εκ των οχτώ) παιδί ενός γιατρού-μελετητή του κλασικού Κομφουκιανισμού. Όπως θα έγραφε αργότερα στο βιβλίο του «Εβδομήντα χρόνια στην γενέτειρά μου (故郷七十年)», το σπίτι του […]

Ματσούρι
Ματσούρι λέγεται κάθε είδους γιορτή. Κυρίως όμως με αυτή τη λέξη λέγονται οι γιορτές του Σίντο. Κάθε σιντοϊστικό ιερό έχει πολλές γιορτές (ματσούρι). Οι κυριότερες από αυτές γίνονται την Άνοιξη (χάρου ματσούρι) εποχή του φυτέματος του ρυζιού και το φθινόπωρο (άκι ματσούρι). Όμως το κύριο ματσούρι ενός ιερού είναι εκείνο που γιορτάζει την […]

Γιασουνάρι Καουαμπάτα, ένας Ιάπωνας συγγραφέας
Όταν το 1968 το Νόμπελ λογοτεχνίας απονεμήθηκε στον Γιασουνάρι Καουαμπάτα (1899-1972) οι Ιάπωνες είχαν απορήσει πως, ένας τόσο «Ιάπωνας» συγγραφέας τράβηξε την προσοχή της επιτροπής. Ο ίδιος ο Καουαμπάτα είχε απορήσει, διότι τότε μόνο η «Χώρα του χιονιού» και λίγα άλλα έργα του είχαν μεταφρασθεί σε δυτικές γλώσσες. Βέβαια, όπως αποδείχτηκε από το γεγονός […]

Σιμπουσάουα Εϊίτσι, ο «πατέρας του Ιαπωνικού Καπιταλισμού»
Ο Σιμπουσάουα Εϊίτσι (渋沢 栄一) γεννήθηκε το 1840 στο χωριό Τσιαραϊτζίμα (σήμερα τμήμα της Φουκάγια στο νομό Σαϊτάμα), ως ο πρώτος γιος του βασικού οίκου της εύπορης οικογένειας Σιμπουσάουα. Η τελευταία, όντας μία από τις παλαιότερες της περιοχής και εκμεταλλευόμενη την ευνοϊκή γεωγραφική θέση της, ήλεγχε σημαντικό τμήμα του τοπικού εμπορίου και καλλιέργειας. Ειδικότερα, […]

Ο-Μικούτζι, οι χρησμοί των κάμι
Μ’ όλο που στις διαφημιστικές πινακίδες των ιερών του Σίντο γράφεται συνήθως με χιραγκάνα (おみくじ), με ιδεογράμματα αυτή η λέξη μπορεί να γραφεί με δύο τρόπους: 御御籤 ή 御神籤. Το «ο» είναι το γνωστό, τιμητικό πρόθεμα, που στην πρώτη περίπτωση διπλασιάζεται. «Κούτζι» σημαίνει κάτι σαν λοτταρία, και το βρίσκομε και σ’ άλλες ιαπωνικές λέξεις, […]

Σούσουκι και κάκι
Το ιαπωνικό φθινόπωρο είναι γνωστό ως η εποχή της κογιό, της γιορτής των φύλλων που παίρνουν, μόλις κρυώσει λίγο ο καιρός, όλες τις αποχρώσεις του κόκκινου και του κίτρινου. Το μομίτζι, με τα μικρά σε μέγεθος, πλατανοειδή φύλλα που γίνονται ένα δυνατό κόκκινο, είναι, γι αυτό το λόγο, ίσως το γνωστότερο δέντρο της εποχής. […]

Το αντρόγυνο των βράχων
Οι λεγόμενοι «Μεότο» (δηλαδή γυναίκα και άντρας, μ’ άλλα λόγια αντρόγυνο), οι γνωστοί δύο, δεμένοι μεταξύ τους βράχοι στην ανατολική ακτή, είναι από τα πιο γνωστά τοπία της Ιαπωνίας. Από εκείνα που κάνουν κάποιον να θέλει να φανταστεί πώς πρέπει να ήταν η περιοχή, ήσυχη και γεμάτη ιερό δέος για τους πιστούς της εγχώριας […]