
Ιαπωνικές βεντάλιες
Ο δυσάρεστος συνδυασμός υγρασίας και ζέστης που χαρακτηρίζει το ιαπωνικό καλοκαίρι αντιμετωπίστηκε από παλιά με διάφορα μέσα. Ένα από αυτά ήταν οι βεντάλιες, τις οποίες οι Ιάπωνες εισήγαγαν από τους πρώτους (όπως και σε τόσα άλλα) διδάξαντες, τους Κινέζους. Αυτές οι βεντάλιες, αποτελούμενες από μια μικρή οθόνη φτιαγμένη με διάφορους τρόπους, πχ. πλέκοντας λεπτές […]

Νινομίγια Σόν’τοκου
Ο Νινομίγια Σόν’τοκου (二宮 尊徳) γεννήθηκε (ως Νινομίγια Κίντζιρο, 二宮 金次郎) το 1787, στο χωριό Καγιάμα, της επαρχίας Σαγκάμι (τμήμα σήμερα του νομού Καναγκάουα), σε μια ευκατάστατη αγροτική οικογένεια. Ωστόσο, μεγάλες πλημμύρες οι οποίες έπληξαν την περιοχή το 1791, κατέστρεψαν το μεγαλύτερο τμήμα των χωραφιών της και για τα επόμενα χρόνια η οικογένεια έζησε […]

Σουγκιχάρα Τσιούνε, ο Ιάπωνας διπλωμάτης που έσωσε χιλιάδες Εβραίους από το Ολοκαύτωμα
Ο Σουγκιχάρα Τσιούνε (杉原千畝)1 γεννήθηκε τον χειμώνα του 1900, στην μικρή πόλη Γιαότσου, στο νομό Γκίφου. Ήταν ο δεύτερος από τους πέντε γιους της οικογένειας και είχε και μία αδερφή. Ο πατέρας του, Γιοσίμι (好水), ήταν υπάλληλος στο γραφείο φορολογίας στο Κοζούτσι και έπρεπε να μετακινείται συχνά, από περιοχή σε περιοχή. Έτσι, ο Σουγκιχάρα πέρασε […]

Κιτασάτο Σιμπασαμπούρο
Ο Κιτασάτο Σιμπασαμπούρο (北里 柴三郎) γεννήθηκε το 1853 στο Oγκούνι της περιφέρειας Χίγκο (σήμερα τμήμα του νομού Κουμαμότο). Ο πατέρας του ήταν ο διοικητής του χωριού. Μικρός φαίνεται πως ήταν αρκετά ζωηρός ωστόσο, έλαβε αυστηρή εκπαίδευση από το ευρύτερο οικογενειακό του περιβάλλον. Διδάχθηκε τα κλασικά κείμενα της κινεζικής παράδοσης και τις αρχές του Κομφουκιανισμού. […]

Γιοσίντα Σόιν
Ο Γιοσίντα Σόιν (吉田 松陰) ήταν ένας λόγιος σαμουράι της εποχής Έντο (1603-1867). Ήταν δάσκαλος, μελετητής του κομφουκιανισμού και για πολλούς ήρωας, αλλά και μάρτυρας της περιόδου Μπακουμάτσου (τελευταία χρόνια της εποχής Έντο, 1853-1869). Πολλοί από τους μαθητές του, έπαιξαν σημαντικούς ρόλους στη δημόσια ζωή της χώρας και ο ίδιος συχνά θεωρείται ο πνευματικός […]

Κάτσου Καϊσού
Ο Κάτσου Καϊσού (勝 海舟) γεννήθηκε (ως Κάτσου Γιοσικούνι, 勝 義邦)1 τον Μάρτη του 1823 στο Έντο (σημερινό Τόκυο). Ο πατέρας του, Κάτσου Κοκίτσι (勝 小吉, 1802-1850) ήταν ένας χαμηλόβαθμος σαμουράι (χαταμότο) στην υπηρεσία του σόγκουν2. Ήταν ο μοναδικός γιος της οικογένειας και στα δεκαπέντε του χρόνια ανέλαβε την ηγεσία της, ύστερα από την αναγκαστική […]

Ακουταγκάουα Ριουνόσουκε, ο πατέρας του ιαπωνικού διηγήματος
Ο Ακουταγκάουα Ριουνόσουκε (芥川龍之介) γεννήθηκε (ως Νιιχάρα Ριουνόσουκε – 新原龍之介) το 1892, στο Τόκυο. Έχοντας γεννηθεί την ημέρα, μήνα και χρονιά του δράκου, έλαβε το όνομα Ριουνόσουκε, δηλαδή γιος του δράκου1. Ο πατέρας του είχε κατάστημα γαλακτοκομικών και ο ίδιος ήταν ο μοναδικός γιός (το τρίτο παιδί) της οικογένειας (αργότερα θα αποκτούσε έναν αδερφό […]

Νατσούμε Σόσεκι: Από τη Δύση στην προσωπική δημιουργία
Κείμενο: Στέλιος Λ. Παπαλεξανδρόπουλος Στα μέσα του 19ου αιώνα η Ιαπωνία βρέθηκε αντιμέτωπη με τον κόσμο της Δύσης. Υπό την πίεση των δυνάμεων που την εκπροσωπούσαν, αλλά και εσωτερικών καταστάσεων, η έως τότε κλειστή χώρα αναγκάστηκε ν’ ανοίξει στον υπόλοιπο κόσμο. Η συνάντηση μ’ έναν πολιτισμό που διέθετε αδιαμφισβήτητη υπεροχή σε πολλά πεδία δημιούργησε […]

Το χάικου μετά τον Μπασό
Κείμενο: Στέλιος Λ. Παπαλεξανδρόπουλος Τα μεγάλα ονόματα του χάικου, που ακολουθούν χρονικά τον Μπασό, είναι τρία: ο Γιόσα Μπουσόν, ο Κομπαγιάσι Ίσσα και Μασαόκα Σίκι. Μ’ αυτούς απαρτίζεται η τετράδα των θεωρούμενων ως κορυφαίων αυτής της ποιητικής φόρμας στην Ιαπωνία. Ο Γιόσα Μπουσόν (1716-1784), που του αποδίδεται η θέση του πρώτου μετά τον […]

Μέιτζι Τζίνγκου
Κείμενο: Στέλιος Λ. Παπαλεξανδρόπουλος Μέιτζι Τζίνγκου –μάλλον μου είναι δύσκολο να γράψω κάτι γι αυτό, συγκεντρωνόμενος στο σιντοϊστικό ιερό που είναι γνωστό μ’ αυτό το όνομα, εφόσον και μόνο η φράση λειτουργεί σαν μαγικό ραβδάκι, που μ’ ένα χτύπημα κάνει να ζωντανέψουν χιλιάδες αναμνήσεις που συνδέονται με την περιοχή γύρω απ’ αυτό. Ωστόσο γι […]

Ογκιού Σοράι
Ο Ογκιού Σοράι (荻生徂徠, 1666-1728) θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους διανοούμενους της περιόδου Έντο (1603-1868). Η συμβολή του στη μελέτη της Κομφουκιανικής σκέψης και της «σχολής» που αργότερα ο Ινούε Τετσουτζίρο (井上 哲次郎, 1855-1944) θα αποκαλούσε σχολή της «Αρχαίας Μάθησης (Κόγκακου -古学派)» ήταν ιδιαίτερα επιδραστική. Στράφηκε εναντίον του Νέο-Κομφουκιανισμού και ενθάρρυνε την μελέτη των κλασικών […]

Ο Νίκος Καζαντζάκης και η νεοελληνική λογοτεχνία στον τομέα της Ιαπωνολογίας
Συγγραφείς: Κόσουκε Φουκούντα, Χιροάκι Γιοσικάουα Από την περίοδο Μέιτζι (1868-1912), όταν οι Ιάπωνες άρχισαν να δέχονται και να μελετούν τον δυτικό πολιτισμό, μέχρι και σήμερα, ο ελληνικός πολιτισμός εκτιμάται από τους Ιάπωνες ως η καταγωγή του δυτικού πολιτισμού και ως μια ανώτατη κορυφή των πολιτισμών παγκοσμίως και η μελέτη για την ελληνική κουλτούρα και την […]