To πρωτοχρονιάτικο Βήμα της Κυριακής (2005) φιλοξενεί ένα άρθρο του ιαπωνολόγου και αναπληρωτή καθηγητή Θρησκειολογίας στη Θεολογική Σχολή Αθηνών κ. Παπαλεξανδρόπουλου, σχετικά με τα γνωστά και πολύτιμα ελληνοϊαπωνικά και ιαπωνοελληνικά λεξικά του κ. Βασίλη Κορακιανίτη.
Ο κ. Παπαλεξανδρόπουλος, αφού τονίζει τη σπουδαιότητα των λεξικών και περιγράφει την περιπετειώδη δημιουργία τους, θίγει ένα σημαντικό πρόβλημα: την απουσία στην Ελλάδα των ιαπωνικών σπουδών σε πανεπιστημιακό επίπεδο.
Γράφει χαρακτηριστικά: «Mε το λεξικό αυτό επιτελείται ένα πραγματικό άλμα στον τομέα των ιαπωνικών σπουδών στη χώρα μας, έναν τομέα του οποίου η ανάπτυξη, κάποια στιγμή, πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι πρέπει να αποσχολήσει σοβαρά την πολιτεία. Δεδομένου του γεγονότος ότι οι πολιτισμοί που άκμασαν στην Ανατολή απουσιάζουν πανηγυρικά από την παιδεία μας (Η Ελλάδα και η Αλβανία είναι οι μόνες ευρωπαϊκές χώρες που δεν διαθέτουν πανεπιστημιακά τμήματα ασιατικών σπουδών) στερώντας έτσι από όλους μας τη γνώση της μισής πολιτισμικής ιστορίας του ανθρώπινου γένους και εν όψει της τραγικής παραθεώρησης του γεγονότος ότι οι χώρες που ανέπτυξαν αυτούς τους πολιτισμούς είναι σήμερα οι ισχυρότερες οικονομικές δυνάμεις του πλανήτη μετά την πρώτη, την οποία όμως κάποιες από αυτές δείχνουν πολύ σαφώς ότι πρόκειται να αντικαταστήσουν στο εγγύς μέλλον…»
Επί την ευκαιρία του παραπάνω άρθρου, θυμηθήκαμε ένα άρθρο που είχε γράψει ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Γεώργιος Μπαμπινιώτης και είχε δημοσιευθεί στην ίδια εφημερίδα (Βήμα της Κυριακής) πριν μερικά χρόνια, στις 4 Αυγούστου του 2002. Το ενδιαφέρον άρθρο είχε τίτλο Οι ελληνικές σπουδές στην Ιαπωνία και αφορούσε περισσότερο την αργοπορημένη εισαγωγή των κλασσικών σπουδών στην Ιαπωνία. O αρθρογράφος θίγει και το θέμα της ίδρυσης τμήματος ιαπωνικών σπουδών στο Πανεπιστημίο Αθηνών.
Ανασύραμε το άρθρο από το αρχείο μου και αντιγράφουμε παρακάτω μερικά σημεία. To άρθρο αρχίζει ως εξής:
«Στο Πανεπιστήμιο Αθηνών ιδρύεται, επιτέλους, Τμήμα Αραβοτουρκικών και Ασιατικών Σπουδών που είχε από καιρό ζητηθεί. Στη β/ κατεύθυνση θα υπαχθούν ειδικές σπουδές κινεζικής και ιαπωνικής γλώσσας, φιλολογίας και πολιτισμού. Δεν χρειάζεται ιδιαίτερη επιχειρηματολογία, για να εξηγήσει κανείς πόσο αναγκαία είναι η επαφή τής Ελλάδος και των ελληνικών πανεπιστημίων με χώρες που παίζουν και θα παίζουν όλο και περισσότερο καθοριστικό ρόλο διεθνώς, εννοώ την Κίνα και την Ιαπωνία. Το να γνωρίζεις τον πολιτισμό των χωρών αυτών (γλώσσα, ιστορία, λογοτεχνία, τέχνη, οικονομία, πολιτική κ.λπ.) και να καταστήσεις σ’ αυτές γνωστό τον δικό σου, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις μιας ουσιαστικής γνωριμίας και συνεργασίας, είναι κάτι που έχει ωριμάσει ώστε να μπορεί να αντιμετωπισθεί πιο συστηματικά, και μάλιστα στο επίπεδο των πανεπιστημιακών σπουδών, οι οποίες αποτελούν τη βάση για πολλά άλλα…»
Τελειώνοντας το άρθρο του ο κος Μπαμπινιώτης σημειώνει: «Αναζητώντας πολιτισμικές συγγένειες, επιρροές και συγκλίσεις «οι Ιάπωνες μπορεί να θεωρήσουν τους εαυτούς τους ως πολιτισμικούς απογόνους των Ελλήνων και των Ρωμαίων», όπως γράφει ο Shigetake Yaginuma, των Ελλήνων και των Ρωμαίων που είναι ή έχουν επιλεγεί να είναι πολιτισμικοί γονείς και πρόγονοι των Ευρωπαίων».
Δεν γνωρίζουμε γιατί μέχρι σήμερα, δεν υπάρχουν οι «ειδικές σπουδές ιαπωνικής (και κινεζικής) γλώσσας, φιλολογίας και πολιτισμού» που αναφέρει στο άρθρο του ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών. Eίναι όμως σημαντικό να ταυτίζονται οι επισημάνσεις των δύο αρθρογράφων και ακαδημαϊκών, ενός σημαντικού ιαπωνολόγου και του πρύτανη του Πανεπιστημίου Αθηνών: ότι δηλαδή είναι απόλυτως απαραίτητη η δημιουργία πανεπιστημιακού τμήματος ιαπωνικών σπουδών στην Ελλάδα.
Πηγές:
– Σ. Παπαλεξανδρόπουλου: Ιδεογράμματα, συλλαβογράμματα, γράμματα ΤΟ ΒΗΜΑ 2.1.2005
– Γ. Μπαμπινιώτη: Οι ελληνικές σπουδές στην Ιαπωνία TO BHMA 4.8.2002
