Φούτζι

Φωτογραφία: Στέλιος Παπαλεξανδρόπουλος

«Σόρε το κουραμπέρου μονό γκα νάι» ψιθύρισα κυττάζοντας το σκοτεινό γίγαντα που υψωνόταν στον ουρανό, πάνω από το τοπίο του Χακόνε. Πίσω, στον ορίζοντα, όλος ο ουρανός έλαμπε ακόμα με τα χρώματα του ήλιου που μόλις είχε δύσει, και απέναντι, σε βαθύ μενεξεδί, ο αρμονικός κολοσσός διαγραφόταν μέσα στο φως. «Ναι, είναι ασύγκριτο», συμφώνησε κι η Μαργκορτζάτα. Η τρίτη της παρέας, Ιαπωνίδα, με το πρόσωπο ν’ αντανακλά την πορφύρα του ηλιοβασιλέματος πίσω από το Φούτζι, κύτταζε με ένα σεμνό χαμόγελο ικανοποίησης. Από το Φούτζι, μάλιστα σε τέτοιες στιγμές, κι από μια τέτοια θέση, όπως τα βουνά του Χακόνε, δεν μπορείς να ξεκολλήσεις εύκολα το βλέμμα σου. Κι αν το κάνεις, η μαγνητική δύναμη που ασκεί αυτό το βουνό, θα το τραβήξει πάλι πάνω του. Δε χορταίνεις να κυττάς.  Δεν είναι μόνο η ομορφιά, η αρμονία του σχήματος του τέλειου κώνου, που ξεκινά να αναπτύσσεται απαλά από μακρυά, ανεβαίνει μετά προς τα πάνω για ένα διάστημα και, τελικά, εκτινάσσεται προς τον ουρανό. Είναι και η γιγάντια κλίμακα του Φούτζι, που μαζί με την ομορφιά λειτουργούν τόσο καθηλωτικά στον θεατή. Γύρω του τα βουνά που τον περικυκλώνουν μοιάζουν νάνοι. Λες κι είναι εκεί μόνο για να εξάρουν ακόμη περισσότερο το μέγεθος του κολοσσού.  Πολλές φορές έχω αναρωτηθεί, τι είν’ αυτό που κάνει ακόμα και τις πιο χαρισματικές προσπάθειες να ζωγραφίσουν το Φούτζι (και υπάρχουν πολλές) τόσο ελειμματικές σε σύγκριση με το πρωτότυπο. Βέβαια, λείπουν πολλά, όλα όσα καμμιά ανθρώπινη προσπάθεια δεν μπορεί να επαναλάβει τεχνητά.  Νομίζω, ωστόσο, ότι μέσα σ’ αυτά που λείπουν, η κλίμακα είναι κάτι πολύ βασικό. Αυτό μπορεί να το καταλάβει κανείς, αν φανταστεί το Φούτζι μικρό. Δεν θα είναι τίποτε. Τώρα όμως είναι θεόρατο, και σε κάνει να αισθάνεσαι ότι σε ξεπερνά, ότι εκεί, στα ιλιγγιώδη ύψη που πάει να φτάσει, εσύ μόνο με το βλέμμα μπορείς ν’ ακολουθήσεις. Ακόμη και η δύναμη που βγαίνει απ’τη φόρα που παίρνουν οι δυό γραμμές που κάποια στιγμή θ’ απογειωθούν, για να συναντηθούν εκεί ψηλά και να σχηματίσουν τον κώνο, χωρίς την τεράστια κλίμακα δε θα συνέβαλε τόσο στη δημιουργία του καθηλωτικού αποτελέσματος.

Βέβαια, όλα τα βουνά αλλάζουν όψεις, ανάλογα με το σημείο απ’ όπου τα κυττάς. Όμως οι χίλιες μορφές του Φούτζι είναι κάτι άλλο, ακριβώς επειδή το σχήμα του είναι τόσο απλό. Μ’ όλο που, βέβαια, δεν είναι εντελώς λείος ή ομοιόμορφος (πράγμα που προσθέτει στο ενδιαφέρον του σχήματός του) ο κώνος, απ’όπου κι αν κυττάξεις, λίγο αλλάζει. Έτσι το εκπληκτικό, κι αυτό που ξεχωρίζει το Φούτζι, είναι πως ενώ το μόνιμο στοιχείο της αρμονίας παραμένει, διατηρώντας το βασικό στοιχείο της ομορφιάς του, όλα τα άλλα αλλάζουν: άλλο χρώμα, ανάλογα με την ώρα της ημέρας, ανάλογα με την εποχή∙ άλλες παραλλαγές της βασικής μορφής, ανάλογα με το αν το βλέπεις από κάτω, όπως από τις πέντε λίμνες που το περιβάλλουν, από απέναντι, όπως απ’τα βουνά του Χακόνε, ή ακόμα από ψηλά, απ’ το αεροπλάνο∙ άλλη πρόσθετη διακόσμηση, όταν το σκεπάζουν χιόνια. Όμως, νομίζω, ότι το εκπληκτικότερο είναι πόσο το αλλάζουν τα σύννεφα που το τυλίγουν, όταν αυτό δεν συμβαίνει σε σημείο να μην το βλέπεις, όπως το καλοκαίρι. Με τα διαφορετικά σχήματα των σύννεφων στην κορυφή του ή γύρω του το Φούτζι παίρνει χιλιάδες, αμέτρητες, καινούργιες μορφές, μορφές μαγικές, που καμμιά δε μοιάζει με την άλλη.

Το Φούτζι, μπορείς βέβαια να το ανέβεις. Καμμιά φορά αυτό το ανέβασμα, παίρνει ζωές. Όμως, όπως όλες οι ομορφιές, το Φούτζι είναι για να το βλέπεις από μακριά. Αν σταθείς πάνω του, όλα όσα το κάνουν αυτό που είναι, χάνονται. Είναι για να το βλέπεις πάντα από απέναντι, να καθηλώνεσαι, σχεδόν να υπνωτίζεσαι – και να μη μπορείς να κάνεις τίποτε άλλο.

Στέλιος Παπαλεξανδρόπουλος
Στέλιος Παπαλεξανδρόπουλος
Ιαπωνολόγος, θρησκειολόγος, ειδικευμένος στις ιαπωνικές θρησκείες και ιδιαίτερα στον Ιαπωνικό Βουδισμό. Είναι Ομότιμος Καθηγητής της Ιστορίας των Θρησκειών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Το 2014 τιμήθηκε με το «Βραβείο του Υπουργού Εξωτερικών της Ιαπωνίας» για τη συνεισφορά του στην ανάπτυξη και προώθηση των σχέσεων Ελλάδος-Ιαπωνίας και το 2019 τιμήθηκε από τον Αυτοκράτορα της Ιαπωνίας με το Παράσημο του Τάγματος του Ανατέλλοντος Ηλίου, Χρυσών και Αργυρών Αχτίνων με Ροζέτα, για τη συνεισφορά του στην ανάπτυξη των Ιαπωνικών Σπουδών στην Ελλάδα και την προώθηση της αμοιβαίας κατανόησης μεταξύ Ιαπωνίας και Ελλάδας.  Είναι μέλος της EAJS (European Association for Japanese Studies) και της EJEA (European Japan Experts Association). Μόνιμη επιδίωξη του κ. Παπαλεξανδρόπουλου είναι η ίδρυση τμήματος Ιαπωνικών Σπουδών σε ελληνικό πανεπιστήμιο και η εισαγωγή της επιστήμης της Ιαπωνολογίας στην Ελλάδα. Μπορείτε να διαβάσετε τη συνέντευξη του στο GreeceJapan.com

Η αναδημοσίευση περιεχομένου του GreeceJapan.com (φωτογραφιών, κειμένου, γραφικών) δεν επιτρέπεται χωρίς την εκ των προτέρων έγγραφη άδεια του GreeceJapan.com

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Κάτσου Καϊσού

Ο Κάτσου Καϊσού (勝 海舟) γεννήθηκε (ως Κάτσου Γιοσικούνι, 勝 義邦)1 τον Μάρτη του 1823 στο Έντο (σημερινό Τόκυο). Ο πατέρας του, Κάτσου Κοκίτσι...

Κόι: Οι κυπρίνοι στην Ιαπωνία

Κάποια ζώα έχουν μια θέση ιδιαίτερη, ξεχωριστή από άλλα, στο χώρο του ιαπωνικού πολιτισμού. Αυτά τα ζώα παίζουν πολλούς ρόλους. Αποτελούν κεντρικό στοιχείο της...

Χαγκό-ιτά-ίτσι: ένα παραδοσιακό έθιμο του Έντο

Απόψε θα πάμε μια βόλτα στην Ασάκουσα, είχε πει η Φουκάντα-σαν, η γραμματέας του σπουδαστηρίου, μ’ ένα κρυφό χαμόγελο στο σκυμμένο πρόσωπο. Ήταν φανερό,...

Νιινάμε νο Ματσούρι: Η γιορτή της συγκομιδής

Όπως έγραψε κάποτε κάποιος ερευνητής του Σίντο, αυτή η θρησκεία περιστρέφεται γύρω από τις γιορτές της συγκομιδής όπως ο Χριστιανισμός γύρω από το Πάσχα....

Ο Νίκος Καζαντζάκης και η νεοελληνική λογοτεχνία στον τομέα της Ιαπωνολογίας

Κόσουκε Φουκούντα, Χιροάκι ΓιοσικάουαΑπό την περίοδο Μέιτζι (1868-1912), όταν οι Ιάπωνες άρχισαν να δέχονται και να μελετούν τον δυτικό πολιτισμό, μέχρι και σήμερα, ο...

Λευκάδιος Χερν: Ερμηνεύοντας την Ιαπωνία μέσω της Ιαπωνικής Θρησκείας

Ο Λευκάδιος Χερν υπήρξε από εκείνους τους διανοούμενους που προσπάθησαν να βρούν το κλειδί που ερμηνεύει τον ιαπωνικό πολιτισμό, μ’ άλλα λόγια που δίνει...

Σουγκιχάρα Τσιούνε, ο Ιάπωνας διπλωμάτης που έσωσε χιλιάδες Εβραίους από το Ολοκαύτωμα

Ο Σουγκιχάρα Τσιούνε (杉原千畝)1 γεννήθηκε τον χειμώνα του 1900, στην μικρή πόλη Γιαότσου, στο νομό Γκίφου. Ήταν ο δεύτερος από τους πέντε γιους της οικογένειας...

Ουκιγιόε: H παραδοσιακή ιαπωνική ξυλογραφία (1)

Οι Ουκιγιόε, οι «εικόνες του εφήμερου κόσμου», είναι η πιο γνωστή από τις παραστατικές ιαπωνικές τέχνες στη Δύση. Ο όρος «εφήμερος (ρέων) κόσμος» έχει...