Τόκιο, 20 Δεκεμβρίου 1997… λίγες ημέρες πριν την Πρωτοχρονιά και μικροί και μεγάλοι γεμίζουν τις αποβάθρες του κεντρικού σταθμού της ιαπωνικής μητρόπολης. Όλοι έχουν έτοιμες τις κάμερές τους σήμερα. Ο λόγος γι’ αυτό θα φανεί σύντομα… το δικό τους δώρο για τις γιορτές είναι το ολοκαίνουργιο τραίνο που εμφανίζεται σιγά σιγά και μπαίνει στο σταθμό. Ένας αεροδυναμικός γίγαντας, κομψός, επιβλητικός. Είναι η πρώτη από τις νέες αυτοκινητάμαξες σειράς Ε4 και έχει δύο επίπεδα με χώρους επιβατών.
Όλοι δείχνουν ενθουσιασμένοι και πώς να μην είσαι άλλωστε όταν σε λίγο θα ταξιδεύεις με 240 χιλιόμετρα την ώρα και θα απολαμβάνεις ένα παραδοσιακό έτοιμο γεύμα “έκι-μπέν” στο δεύτερο επίπεδο του διώροφου, ολοκαίνουργιου τραίνου, θαυμάζοντας τα τοπία να περνούν ταχύτατα μπροστά στα μάτια σου. Ποια είναι άραγε αυτά τα τραίνα που ενθουσίασαν κι ενθουσιάζουν ακόμα, 24 χρόνια μετά το πρώτο τους δρομολόγιο;
Οι 26 στο σύνολο σιδηροδρομικοί γίγαντες με τους δύο ορόφους φιλοξενίας επιβατών ήρθαν το 1997 για να καλύψουν την αυξημένη κίνηση στα περίχωρα του Τόκιο και δρομολογήθηκαν στις διαδρομές Ναγκάνο, Τοχόκου και Joetsu Shinkansen, που εξυπηρετούν μεγάλες πόλεις όπως η Φουκουσίμα, το Σεντάι, η Γιουζάουα, η Νιιγκάτα, το Τακασάκι και το Ναγκάνο. Για να σχεδιαστούν και να κατασκευαστούν, τις δυνάμεις τους ένωσαν οι κολοσσοί Hitachi και Kawasaki Heavy Industries. Από την πρώτη τους κιόλας στιγμή τα Ε4 έσπασαν ένα παγκόσμιο ρεκόρ. Κάθε αυτοκινητάμαξα μπορεί να φιλοξενήσει έως 817 επιβάτες. Σε περιόδους αιχμής, δύο τραίνα μπορούσαν να κυκλοφορήσουν ενωμένα, φιλοξενώντας έως και 1634 καθήμενους επιβάτες. Μέχρι σήμερα, αυτό είναι το ρεκόρ χωρητικότητας για τραίνα υψηλής ταχύτητας.
Για να μεταφέρεις τόσους ανθρώπους με ταχύτητα, άνεση και ασφάλεια, χρειάζεσαι δύναμη. Οι 9.010 ηλεκτρικοί ίπποι που απέδιδαν οι αυτοκινητάμαξες Ε4 τους επέτρεπαν να σκαρφαλώνουν με ταχύτητα και ευκολία τις μεγάλες κλίσεις στις ορεινές διαδρομές που ακολουθούσαν, που συχνά είχαν και δύσκολες καιρικές συνθήκες με βροχές και πολύ χιόνι, ειδικά στους νομούς Ναγκάνο και Νιιγκάτα. Ακόμα και από βίντεο, είναι εντυπωσιακό να βλέπει κανείς τόσο ογκώδη τραίνα να περνούν σαν αστραπή από την οθόνη με 240 χιλιόμετρα την ώρα, τρυπώντας τα βουνά. Πόσο μάλλον από κοντά… Όλα έδειχναν μια καλή καριέρα για τα τραίνα αυτά, στα χρόνια που θα έρχονταν…
Και τα χρόνια πέρασαν, με εκατομμύρια επιβάτες, εκατομμύρια χιλιόμετρα, χωρίς ατυχήματα, γεμάτα αξιοπιστία και αγάπη από μέρους του κόσμου στα γιγάντια, διώροφα τραίνα. Σιδηροδρομόφιλοι και μη τα ξεχώριζαν από όπου περνούσαν για τη χαρακτηριστική, μεγάλη και αεροδυναμική «μύτη» τους και το νέο τους χρώμα, λευκό με μπλε και ροζ λωρίδες, που πρωτοφόρεσαν το 2014. Το οικόσημο που κάθε τραίνο Ε4 έφερε στα πλαϊνά του έμεινε θρυλικό. Είναι η ιαπωνική ίβιδα, ένα εντυπωσιακό πτηνό που απεικονίζεται σε στάσεις του κατά την πτήση. Η ίβιδα κατοικεί στο νομό Νιιγκάτα που τα τραίνα αυτά εξυπηρέτησαν μαζικά στα 24 χρόνια της ζωής τους.
Όμως, όπως όλα στη ζωή, αυτός ο κύκλος έπρεπε να κλείσει..έτσι και για τα πολυαγαπημένα Ε4, το τέλος της γραμμής ήρθε. Μετά από 24 ολόκληρα χρόνια και άπειρα πετυχημένα ταξίδια, ήρθε η ώρα να περάσουν στη σιδηροδρομική ιστορία και αυτά. Φυσικά, αν και τα τακτικά δρομολόγια σταμάτησαν την 1η Οκτωβρίου 2021, ένα κινητήριο όχημα ήδη διασώζεται στο σιδηροδρομικό μουσείο της Νιιγκάτα και λίγα τραίνα σειράς Ε4 θα μπορούν να ενοικιασθούν για ειδικά δρομολόγια. Και βέβαια, σε τόσο επιτυχημένα τραίνα πρέπει ένα σωστό «αντίο». Η JR East διοργάνωσε διάφορες εκδηλώσεις για να τιμήσει τους σιδηροδρομικούς της γίγαντες. Εγώ όμως θα ήθελα να σταθώ στις δύο φωτογραφίες που ακολουθούν…
Ένα αυτοκόλλητο που πληροφορεί για τα τελευταία ταξίδια του θρυλικού διώροφου τραίνου. Μια τρανή απόδειξη του τι σημαίνει τραίνο, τι σημαίνει σεβασμός στην κληρονομιά αλλά και στη σύγχρονη ιστορία για τον Ιάπωνα. Δεν ήταν απλά κάποια τραίνα που με τα χρόνια πάλιωσαν. Ήταν αναμνήσεις, ταξίδια, ήταν οι καθημερινοί τους σύντροφοι, για πολλούς σαν δεύτερο σπίτι, που τους μετέφεραν στη δουλειά, στις ιδιαίτερες πατρίδες τους, στις διακοπές τους. Ήταν και είναι στο αίμα και τον πολιτισμό τους. Εκείνα τα πιτσιρίκια που με δέος θαύμασαν τα Χριστούγεννα του 1997 τα ολοκαίνουρια διώροφα τραίνα να ταξιδεύουν στις Ιαπωνικές ράγες, τώρα πια μεγάλωσαν, μαζί με τα τραίνα. Πιθανότατα ήταν εκεί για να πουν «Αριγκάτο, σαγιονάρα», «σε ευχαριστούμε για όλα, αντίο».
Όπως έγραφε και το επετειακό που φόρεσαν όλα τα τραίνα Ε4 στα τελευταία τους ταξίδια…E4 Shinkansen, σιδηροδρομικοί γίγαντες, σας ευχαριστούμε για όλα, τις χαρές, τις λύπες, τα ατελείωτα ταξίδια, στο πρώτο ή το δεύτερο επίπεδο, με ήλιο, με βροχή ή χιόνι…
Οι φωτογραφίες τραβήχτηκαν από την Junko Nagata (©GreeceJapan.com) ειδικά για το άρθρο.