Ο Αναστάσης Ροϊλός είναι ένας από τους πιο αγαπημένους και ταλαντούχους νέους Έλληνες ηθοποιούς. Στη σημαντική, ποιοτική και πλούσια καλλιτεχνική διαδρομή του προστέθηκε πρόσφατα η μετάφραση στα ελληνικά του βιβλίου «Πολιτισμός είναι το Σώμα» του Ταντάσι Σουζούκι, ενός από τους σπουδαιότερους θεατρικούς σκηνοθέτες παγκοσμίως, πρωτοπόρου στις εκπαιδευτικές μεθόδους του θεάτρου και ιδρυτή της Suzuki Company of Toga (SCOT). Ο κ. Σουζούκι είναι μέλος της Διεθνούς Επιτροπής της Θεατρικής Ολυμπιάδας, πρόεδρος της οποίας είναι ο παγκοσμίου φήμης Έλληνας σκηνοθέτης Θεόδωρος Τερζόπουλος με τον οποίο τους συνδέει μια μακροχρόνια συνεργασία και φιλία.
Ευχαριστούμε πολύ τον κ. Ροϊλό για τη συνέντευξη που παραχώρησε στο GreeceJapan.com καθώς και για την ευκαιρία που μας δίνει να διαβάσουμε το σπουδαίο αυτό βιβλίο στην ελληνική γλώσσα.
Συνέντευξη: Τζούνκο Ναγκάτα 永田 純子
Πως ξεκίνησε η ιαπωνική διαδρομή σας;
Μεγάλωσα με ιαπωνικά άνιμε. Captain Harlock, Mazinger, Saber Rider, Jetter Mars, Kabamaru, ήταν μερικά μόνο από τα αγαπημένα μου, που με μεγάλη έκπληξη πληροφορήθηκα όταν επισκέφτηκα τα μουσεία μάνγκα στο Κιτακιούσου και στο Κιότο ότι μερικά από αυτά στην Ιαπωνία ήταν σχεδόν ή εντελώς άγνωστα. Προχωρώντας στην εφηβεία οι ταινίες του Χαγιάο Μιγιαζάκι άφησαν σημαντικό αποτύπωμα μέσα μου, ώσπου στη σχολή μετά τα 18 μου είδα την αξεπέραστη Μήδεια του Νιναγκάουα και έπειτα άρχισε να με ενδιαφέρει το θεατρο Νο και το Καμπούκι. Μπορώ λοιπόν να πω πως το βλέμμα μου ήταν πάντα στραμμένο προς την Ιαπωνία χωρίς όμως να τολμήσω να κάνω κάποια κίνηση μέχρι που ήρθε η προτροπή του δασκάλου μου Θεόδωρου Τερζόπουλου να πάω στην Τόγκα και να μάθω τη μέθοδο του Ταντάσι Σουζούκι.
Διαβάσαμε σε μια συνέντευξη που είχατε δώσει στην Ελλάδα (Lifo 30.5.2020) ότι το 2019 σχεδιάζατε να μετακομίσετε στην Ιαπωνία.
Για την ακρίβεια το σχέδιο ήταν, για αρχή, να περάσω 2 ή 3 μήνες εκεί. Ιδανικά, σκόπευα να επισκεφτώ τα μέρη που μου έμειναν (δηλ. τη νήσο Σικόκου, το βορειοανατολικό κομμάτι του Χονσού από τη Φουκουσίμα και πάνω, και ολόκληρο το Χοκάιντο) για να ολοκληρώσω τον γύρο της Ιαπωνίας. Πρώτα όμως θα έμενα για 3 εβδομάδες στην Τόγκα κοντά στον κύριο Σουζούκι και την ομάδα, για να ασκηθώ και να παρακολουθήσω τη Θεατρική Ολυμπιάδα του 2019. Από αυτήν, την τρίτη μου επίσκεψη στην Ιαπωνία θα κρινόταν το αν θα μετακόμιζα εκεί, αν δηλαδή θα πήγαινα χωρίς εισιτήριο επιστροφής για την Ελλάδα.
Πως αποφασίσατε να μεταφράσετε το βιβλίο του Ταντάσι Σουζούκι;
Ήταν μια σκέψη που μου γεννήθηκε το 2014 όταν άρχισα τη μελέτη στο θέατρο του Ταντάσι Σουζούκι. Το ’17 που πήγα για πρώτη φορά επικοινώνησα αυτή μου τη σκέψη κι έτσι η «σκέψη» έγινε «σχέση». Ήταν η ευκαιρία για μένα να εμβαθύνω στο θέατρο και τη φιλοσοφία του Ταντάσι Σουζούκι, ένα «ευχαριστώ» για αυτά που έμαθα και μία χαρά να μοιραστώ τον θαυμαστό αυτόν κόσμο με τους ομόγλωσσούς μου.
«Πολιτισμός είναι το Σώμα». Μπορείτε να μας κάνετε μια μικρή εισαγωγή στο βιβλίο και τον κόσμο του Σουζούκι;
Ο Πολιτισμός δεν είναι μόνο η τέχνη αλλά και οι σχέσεις των ανθρώπων, ο Σουζούκι με αυτό το ανθολόγιο κειμένων επαληθεύει το παραπάνω, με τη διεισδυτική ματιά του επάνω στον Άνθρωπο και την υλική υπόσταση του Πνεύματος του, που είναι το Σώμα του.
Εισάγει τον ορισμό «σωματική ευαισθησία», που έχει να κάνει με το πως ο νους εκπαιδεύεται και διευρύνεται μέσα από τον τρόπο που χρησιμοποιεί τις 5 αισθήσεις του σώματος. Αυτό είναι εύκολο να το αντιληφθούμε αν σκεφτούμε πως ο νους μπορεί να βάζει όρια σε πράγματα που το σώμα μπορεί ή και αντίστροφα, το σώμα να έχει όρια που ο νους μπορεί να ξεπεράσει.
Το «Πολιτισμός είναι το Σώμα» είναι μία Επιστολή για τη ζωή και την τέχνη στον 21ο αιώνα.
Μπορεί να διαβαστεί και από αναγνώστες που δεν είναι εξοικοιωμένοι με το θέατρο;
Πιστεύω πως αφορά άμεσα οποιονδήποτε αγαπά τη φιλοσοφία.
Το χωριό Τόγκα στα βουνά του νομού Τογιάμα είναι σε μια περιοχή εκπληκτικής ομορφιάς και με μοναδική παραδοσιακή αρχιτεκτονική. θα θέλαμε να μας μιλήσετε λίγο για τη διαμονή και μαθητεία σας εκεί.
Η απόφαση του Σουζούκι να μεταφέρει τη βάση της ομάδας του από το Τόκιο στην Τόγκα συνδέεται με τη φιλοσοφία του γύρω από το Σώμα. Αυτό που καταλαβαίνεις πολύ γρήγορα μόλις βρεθείς εκεί, είναι πως το σώμα σου λειτουργεί με τελείως διαφορετικό τρόπο από όταν ζεις και κινείσαι σε μια πόλη. Η φύση έχει τη δύναμη να ενεργοποιήσει τις αισθήσεις μας και την αντίληψή μας. Ο άνθρωπος δεν ανήκει στο μπετό και στα υλικά τα οποία μεταχειρίζεται, ανήκει στα υλικά από τα οποία προέρχεται: στο χώμα της γης, στο νερό του ποταμού, κτλ. Σε ένα χωριό όπως η Τόγκα μπορείς να νιώσεις τη διαφορά των δέντρων που χρησιμοποιούνται για καλλωπιστικούς λόγους από τα δέντρα και τα φυτά που κυριαρχούν εκεί όπου έχουν φυτρώσει. Και εκεί σου δίνεται η ευκαιρία να εναρμονιστείς με τη φύση ως φυσικό ον που είσαι, να βρεις τον χώρο σου με σεβασμό σε ό,τι υπάρχει γύρω -φύση και ανθρώπους- και να αναθεωρήσεις τι είναι σημαντικό και τι όχι. Πέρα από τα παλιά σπίτια της Τόγκα, ακόμη και η αρχιτεκτονική των θεάτρων και των καινούργιων κτηρίων, του Αράτα Ισοζάκι, εμπνέουν αυτή τη συνύπαρξη φύσης και ανθρώπου.
Και ταυτόχρονα έρχεται η κατάσταση τής μεταξύ μας συνύπαρξης, η έννοια της ομάδας, όπου τρώμε όλοι μαζί, ασκούμαστε, μαθητεύουμε, και κοιμόμαστε. Γι’ αυτό και ο Σουζούκι με μία χιουμοριστική διάθεση λέει πως είμαστε κατασκήνωση. Από τις 8 που μαζευόμαστε, μέχρι τις 6 το απόγευμα ασκούμαστε με διαλείμματα για φαγητό και από τις 6 μέχρι να πάμε για ύπνο διαβάζουμε, παρακολουθούμε πρόβες της ομάδας ή βιντεοσκοπημένο υλικό, παραστάσεις και ντοκιμαντέρ. 18-20 μέρες μόνο θέατρο στη φύση. Στην ουσία προσεγγίζουμε τη ζωή, το θέατρο είναι απλώς το μέσο.
Η Ιαπωνία υπάρχει για εσάς και πέρα από το θέατρο;
Φυσικά, το θέατρο είναι μέρος της ταυτότητας μιας κοινωνίας. Δεν θα μπορούσα να το δω αποκομμένο από την ιστορία της, τη συνολική κουλτούρα της, τις υπόλοιπες τέχνες της, τους ανθρώπους της.
Σας ευχαριστώ πολύ.
