Είναι μια από εκείνες τις μικρές λεπτομέρειες που σπάνια αναφέρουν οι τουριστικοί οδηγοί και που θα παρατηρήσει κανείς μόνο αν κάνει μια στάση σε κάποιο καφέ για να ξεκουραστεί από τον θόρυβο της πόλης –οποιασδήποτε πόλης, αν και προφανώς εντυπωσιάζει περισσότερο σε μια μητρόπολη των διαστάσεων του Τόκιο: όταν θέλουν να πιάσουν ένα τραπέζι για να μην το χάσουν όση ώρα κάνουν την παραγγελία τους στον πάγκο, οι Ιάπωνες αφήνουν τα πράγματά τους σε μια καρέκλα του άδειου τραπεζιού χωρίς να μένει κάποιος να τα προσέχει. Το ίδιο συμβαίνει όταν θέλουν να πάνε στην τουαλέτα ή όταν θέλουν να βγουν για λίγο έξω: τα πράγματα μένουν στο τραπέζι και κανείς δεν διανοείται ότι κινδυνεύουν –και ο λόγος που δεν το διανοούνται είναι ότι η πραγματικότητα τους επαληθεύει.
Θα ήταν παράλογο βεβαίως να υποστηρίξει κανείς ότι η εντιμότητα (ή η έλλειψή της) είναι φυλετικό χαρακτηριστικό· αυτό δεν απέτρεψε τους Ιάπωνες από το να διατυμπανίσουν πέρυσι, και εν όψει των επερχόμενων Ολυμπιακών Αγώνων, ότι στους 12 μήνες του 2014, 36 εκατομμύρια δολάρια βρέθηκαν από κατοίκους του Τόκιο και παραδόθηκαν στις αστυνομικές αρχές. Ακόμα πιο εντυπωσιακό (πλην λιγότερο διαφημισμένο) είναι ότι παρότι ο νόμος επιτρέπει σε όποιον βρει κάτι να το κρατήσει αν ο νόμιμος κάτοχός του δεν εμφανιστεί εντός 3 μηνών, 3 και κάτι εκατομμύρια από τα παραπάνω κατέληξαν στα ταμεία της μητροπολιτικής κυβέρνησης του Τόκιο αφού οι άνθρωποι που τα βρήκαν δεν πήγαν να τα πάρουν ακόμα και αφού οι αρχές τους ειδοποίησαν ότι τα χρήματα είχαν μείνει στα αζήτητα.
Επ ουδενί δεν τους μέμφομαι που αισθάνονται εθνικά υπερήφανοι γι αυτό. Η ασφάλεια στη καθημερινή ζωή είναι ένα από τα μεγαλύτερα στοιχήματα των σύγχρονων κοινωνιών και ακόμα και οι πιο φανατικοί επικριτές της Ιαπωνίας παραδέχονται, έστω και απρόθυμα, ότι στον συγκεκριμένο τομέα η ιαπωνική κοινωνία έχει καταφέρει όντως κάτι μοναδικό για τα δεδομένα του 21ου αιώνα: την σχεδόν πλήρη απουσία του λεγόμενου “εγκλήματος του δρόμου”. Και παρότι αυτό δε σημαίνει ότι δε θα βρει κανείς οικονομικά τουλάχιστον εγκλήματα στον χώρο των μεγάλων επιχειρήσεων ή της πολιτικής (για να μην πιάσουμε καν το θέμα του οργανωμένου εγκλήματος το οποίο είναι σχεδόν θεσμός) η καθημερινή πραγματικότητα των ανθρώπων παραμένει σχεδόν καθολικά ασφαλής –πόσοι από εμάς μπορούμε να ισχυριστούμε το ίδιο για την καθημερινότητα των δικών μας πόλεων;
